ΜΑΘΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ "ζωντανοι ελαιωνεσ" / olivares vivos
ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΛΑΙΟΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ
ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ
ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ
+
ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΕΛΑΙΩΝΕΣ
Το έργο Ζωντανοί Ελαιώνες είναι ένα καινοτόμο μοντέλο γεωργίας που ανακτά τη βιοποικιλότητα του ελαιώνα και την μετατρέπει σε κερδοφορία για τους γεωργούς. Αυτό το επιστημονικά υποστηριζόμενο μοντέλο εργάζεται για να παράγει ελαιόλαδα πιστοποιημένα από ένα σήμα που τα διαφοροποιεί και προσθέτει αξία σε αυτά.
ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ
Το ”Ζωντανοί Ελαιώνες” αποτελείται από ελαιοπαραγωγούς, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς που πιστεύουν στο μέλλον του ελαιώνα και έχουν ήδη δείξει ότι είναι δυνατό να υπάρξει ένα άλλο μοντέλο κερδοφόρο της ελαιοκαλλιέργειας.
ΓΝΩΡΙΣΤΕ ΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥΣ ΠΟΥ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ ΔΥΝΑΤΟ
Ο ΕΛΑΙΩΝΑΣ: ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΟ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Λόγω της επέκτασης, της κοινωνικής και οικονομικής σημασίας και της περιβαλλοντικής του αξίας, ο ελαιώνας αποτελεί στρατηγική καλλιέργεια για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Καλύπτει σχεδόν 5 εκατομμύρια εκτάρια κατά μήκος αυτής της κοινότητας χωρών και είναι μια από τις κύριες καλλιέργειες στην Ισπανία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Πορτογαλία, με περιοχές αιχμής όπως η Ανδαλουσία και η Πούλια. Παράλληλα, απασχολεί χιλιάδες εργαζομένους τόσο στον κλάδο όσο και στην σχετική βιομηχανία, ισοδυναμεί με σημαντικό ποσοστό του αγροτικού ΑΕΠ αυτών των χωρών και γίνεται εμπορικό σήμα σε όλες τις χώρες.
Επιπλέον, πρόκειται για την πιο αντιπροσωπευτική καλλιέργεια του οικοσυστήματος της Μεσογείου, (η σημαντικότερη ευρωπαϊκή περιοχή για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε παγκόσμια κλίμακα). Λόγω του μόνιμου χαρακτήρα της (σε αντίθεση με τις αροτραίες καλλιέργειες) και των χιλιάδων ετών που έχει καλλιεργηθεί, όχι μόνο εξελίχθηκε παράλληλα με τον ελαιώνα η χλωρίδα και η πανίδα της περιοχής αυτής, αλλά επίσης έχουν βρει καταφύγιο σε αυτόν. Μπορεί να επαληθευτεί με γυμνό μάτι, παρατηρώντας απλώς τον μεγάλο αριθμό ελαιώνων εντός των χώρων του δικτύου Natura 2000 ή γύρω τους.
Δυστυχώς, η βιοποικιλότητα βρίσκεται σε κρίση. Η κατάχρηση λιπασμάτων και φυτοϋγειονομικών προϊόντων με σκοπό την εντατικοποίηση της ελαιοκαλλιέργειας, η χρήση βαρέων μηχανημάτων κατά τη διάρκεια των καλλιεργητικών εργασιών και κατ’ επέκταση η χρήση των παραπάνω σε άλλες καλλιέργειες, έχει δημιουργήσει μεγάλες μονοκαλλιέργειες, προκαλώντας οικολογική κρίση, των οποίων τα κύρια συμπτώματα είναι η διάβρωση και η απώλεια της βιοποικιλότητας.
Ο κύριος λόγος αυτής της κατάστασης ήταν η εύρεση της μέγιστης δυνατής παραγωγής, καθώς τόσο οι δημόσιοι φορείς όσο και οι ίδιοι οι αγρότες θεωρούν ότι είναι ο μόνος τρόπος κερδοφορίας των καλλιεργειών τους. Μια απόφαση που έχει συνέπειες στην αποδοτικότητα των παραδοσιακών ελαιώνων, που πλέον ανταγωνίζονται άλλες πιο παραγωγικές καλλιέργειες ή πρέπει να καταφύγουν στη χρήση μεγάλων ποσοτήτων λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, των οποίων η τιμή αυξάνεται.
Για να αντιστραφεί αυτή η κατάσταση, το έργο Ζωντανοί Ελαιώνες σχεδίασε και εξέτασε ένα γεωργικό πρότυπο που ανακτά τη βιοποικιλότητα μέσω μιας σειράς δράσεων σε καλλιέργειες, που σχετίζονται με τη διαχείριση της φυτικής κάλυψης, την αποκατάσταση μη παραγωγικών χώρων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τη φύτευση διαφόρων τύπων δενδρωδών, θαμνωδών και αγρωστωδών ειδών και την εγκατάσταση στοιχείων στήριξης για την άγρια πανίδα (φωλιές, δημιουργία λιμνών και ποτίστρων, κ.λπ.).
Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΑΥΞΑΝΕΙ ΤΗΝ ΚΕΡΔΟΦΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΑΙΟΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΩΝ
Η ανάκτηση της βιοποικιλότητας βελτιώνει την αγροτική κερδοφορία. Η εφαρμογή των υπηρεσιών οικοσυστήματος που παρέχονται από τη χλωρίδα και την πανίδα, καθιστά απαραίτητη τη χρήση λιγότερων λιπασμάτων και φυτοϋγειονομικών προϊόντων. Επιπλέον, η ελαιοκαλλιέργεια επιλέγεται για την απόκτηση ενισχύσεων και επιδοτήσεων από τις γεωργικές δημόσιες πολιτικές. Αλλά, πάνω από όλα, γιατί αυξάνει την εκτίμηση των καταναλωτών για αυτά τα ελαιόλαδα, λόγω της προστιθέμενης αξίας που αντιπροσωπεύει η ανάκτηση της βιοποικιλότητας, η οποία πιστοποιείται μέσω ενός κανονισμού που αναπτύχθηκε μετά από χρόνια επιστημονικής εργασίας και που γίνεται αντιληπτό από τους πελάτες μέσω μιας σήμανσης που διαφοροποιεί αυτά τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που συμφιλιώθηκαν με τη ζωή.
ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ ΣΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΑΙΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΜΟΝΤΕΛΟΥ
2015
Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΟΝ ΕΛΑΙΩΝΑ
Το πανεπιστήμιο της Χαέν, η CSIC και η SEO / BirdLife επιλέχθηκαν και ερεύνησαν σχετικά με την υφιστάμενη βιοποικιλότητα σε 40 ελαιώνες σε ολόκληρη την Ανδαλουσία.
Αυτή η έρευνα έδειξε πώς οι ελαιώνες εξακολουθούν να διατηρούν μια πολύ σημαντική βιοποικιλότητα. Κατά τη διάρκεια αυτών των εργασιών, εντοπίστηκαν 180 είδη πτηνών, 60 είδη μυρμηγκιών, 200 είδη μελισσών και 750 είδη φυτών.
Το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των πτηνών στην Ιβηρική Χερσόνησο
Το ένα πέμπτο των μυρμηγκιών στην Ιβηρική Χερσόνησο
Το ένα πέμπτο των μυρμηγκιών στην Ιβηρική Χερσόνησο και τις Βαλεαρίδες Νήσους
17% της χλωρίδας των αγγειόσπερμων φυτών της Ανδαλουσίας
ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΤΟΣΟ ΔΙΕΞΟΔΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΠΟΥ ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗΚΕ
ΕΝΑ ΝΕΟ ΕΙΔΟΣ ΦΥΤΟΥ
το Linaria qartobensis, που βρίσκεται σε έναν ελαιώνα στην Κόρδοβα.
ΟΠΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΕΝΑ ΜΥΡΜΗΓΚΙ ΠΟΥ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΝ ΟΤΙ ΕΙΧΕ ΕΞΑΦΑΝΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΙΒΗΡΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟ
το Aphaenogaster gemella.
Για δύο χρόνια εφαρμόστηκαν συγκεκριμένα σχέδια αποκατάστασης για κάθε ελαιώνα, βάσει του αγροσχεδίου του Ζωντανοί Ελαιώνες: η διαχείριση της φυτικής κάλυψης, η ανάκτηση μη παραγωγικών χώρων (όπως ρέματα, παρυφές δρόμων, όρια κ.λπ.) και η εγκατάσταση στοιχείων για την υποστήριξη της πανίδας (φωλιών πτηνών, φωλιές εντόμων, καταφύγια για νυχτερίδες, ποτίστρες πτηνών, μικρές λιμνούλες…).
ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΧΕΔΙΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ
Η ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΑΙΩΝΕΣ ΜΕΤΡΑΤΑΙ ΞΑΝΑ
ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Κατά μέσο όρο, ανακτήθηκαν περισσότερα από 5 είδη ανά ομάδα δεικτών και η αφθονία τους αυξήθηκε κατά 36%, σε μόλις τρία χρόνια.
Τέσσερις από τις πέντε ομάδες δεικτών αυξήθηκαν, τόσο σε πλούτο ειδών όσο και σε αφθονία.
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΑΓΡΟΤΩΝ
Διαφορετικά εγχειρίδια ετοιμάστηκαν για να εξηγήσουν πώς να ανακτηθεί η βιοποικιλότητα στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, καθώς και άλλα υλικά, ώστε οι αγρότες που το ήθελαν, να γνωρίζουν πώς να πιστοποιούν τα αγροκτήματα και τα ελαιόλαδά τους με το σήμα Ζωντανοί Ελαιώνες.
ΤΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΠΑΡΘΕΝΑ ΕΛΑΙΟΛΑΔΑ ΕΧΟΥΝ ΩΣ ΣΗΜΑ ΤΟ "ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΕΛΑΙΩΝΕΣ"
Τα πρώτα συμμετέχοντα ελαιόλαδα τέθηκαν προς πώληση με σκοπό να αξιολογηθεί η συμπεριφορά των καταναλωτών απέναντι σε αυτά των έξτρα παρθένων ελαιολάδων και αυτών με το σήμα Ζωντανοί Ελαιώνες.
20 επιδεικτικοί
ελαιώνες
15 μάρκες εξαιρετικά
παρθένων ελαιολάδων
140,903 m² των
αναπαλαιωμένων ελαιώνων
2021
ΑΛΛΑ ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΕΔΩ
LIFE OLIVARES VIVOS+
Κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου, το “Ζωντανοί Ελαιώνες” έχει καταστεί σημείο αναφοράς στην συμφιλίωση της γεωργικής διαχείρισης με τη βιοποικιλότητα, επιτυγχάνοντας τόσο εθνική όσο και διεθνή αναγνώριση. Και αυτή είναι η γραμμή όπου μπορεί να βρεθεί ένα μεγάλο μέρος των νέων στόχων μας.
Σε αυτήν τη γραμμή βρίσκεται ένα μεγάλο μέρος των νέων στόχων που έχουμε θέσει εμείς οι ίδιοι.
Τώρα, προσπαθούμε να επιταχύνουμε την προσομοίωση του μοντέλου Ζωντανοί Ελαιώνες σε ορισμένες από τις κύριες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας, καθώς και την μεταφορά του μοντέλου στον τομέα της επιτραπέζιας ελιάς ή ακόμα και σε άλλες καλλιέργειες, όπως αμπέλια, αμύγδαλα ή φιστίκια. Επιπλέον, σε αυτό το στάδιο θα είναι δυνατό να αξιολογηθεί ο τρόπος με τον οποίο η ανακτημένη βιοποικιλότητα συμπεριφέρεται μακροπρόθεσμα και η συμπεριφορά του μοντέλου σε σενάρια κλιματικής αλλαγής.
ΣΑΣ ΤΑ ΛΕΜΕ ΟΛΑ ΣΤΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ ΜΑΣ
