A1. Επιλογή των ελαιώνων επίδειξης

Η δράση ολοκληρώθηκε. Καθορίστηκε σχεδιασμός και πειραματικά κριτήρια για την επιλογή 20 ελαιώνων επίδειξης ως αντιπροσωπευτικό δείγμα του ελαιώνα της Ανδαλουσίας, με στόχο να διασφαλιστεί ότι τα αποτελέσματα είναι στατιστικά σημαντικά, ώστε το προτεινόμενο ελαιοκομικό μοντέλο να έχει τη μεγαλύτερη επιδεικτική αξία και τη μέγιστη δυνατή αναπαραγωγιμότητα.
Συνολικά, οι 20 επιδεικτικοί ελαιώνες ανέρχονται σε 3.604 εκτάρια υπό εδαφική διαχείριση.

A2. Μελέτη της προλειτουργικής κατάστασης των ελαιώνων επίδειξης.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Οι μελέτες παρακολούθησης της βιοποικιλότητας ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2016 στους 20 ελαιώνες επίδειξης και σε άλλους 20 ελαιώνες ελέγχου (40 συνολικά). Μετά από ένα έτος παρακολούθησης της βιοποικιλότητας και εν αναμονή των τελικών αποτελεσμάτων, έχουν εντοπιστεί περισσότερα από 165 είδη πτηνών, με περισσότερα από 100 γένη να αντιπροσωπεύονται, περίπου 500 είδη ποώδους χλωρίδας, περισσότερα από 140 είδη ξυλώδους χλωρίδας και περίπου 60 διαφορετικά είδη μυρμηγκιών, που ανήκουν σε 18 γένη και 3 υποοικογένειες των formicidae, ορισμένα από τα οποία αναφέρονται για πρώτη φορά σε περιφερειακό επίπεδο. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, εν αναμονή της ανάλυσης άλλων παραγόντων, δείχνουν ότι η απουσία ποώδους κάλυψης έχει αρνητικό αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα των ελαιώνων, ενώ η διατήρησή της αυξάνει τη βιοποικιλότητα των πτηνών και των εντόμων του εδάφους σε διάφορες εδαφικές κλίμακες.

A3. Σχεδιασμός του ολοκληρωμένου σχεδίου επικοινωνίας και δημιουργία της εικόνας του έργου.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Το σχέδιο επικοινωνίας αποτελεί οδηγό για την εφαρμογή των στρατηγικών εξωτερικής και εσωτερικής επικοινωνίας του έργου LIFE Olivares Vivos. Το έγγραφο αυτό θα καθορίσει τα βασικά μηνύματα, το κοινό-στόχο, τα κανάλια και τους δυνητικούς εταίρους, καθώς και ένα χρονοδιάγραμμα εργασιών που θα συνοδεύεται από δείκτες για τη μέτρηση των αποτελεσμάτων. Πρόκειται για ένα έγγραφο για εσωτερική χρήση, το οποίο απευθύνεται ιδίως στους εταίρους και τους συγχρηματοδότες του έργου. Θα αναθεωρείται περιοδικά για να μεγιστοποιηθεί η διάδοση του έργου στα κοινά-στόχους.

A4. Σχέδια δράσης για την προώθηση της βιοποικιλότητας στους επιδεικτικούς ελαιώνες.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Κάθε ένας από τους 20 επιδεικτικούς ελαιώνες διαθέτει ένα εξατομικευμένο σχέδιο ανάκαμψης για να προσπαθήσει να αυξήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τη βιοποικιλότητα. Αυτό απαιτούσε προηγούμενες εργασίες πεδίου, βιβλιογραφικές ανασκοπήσεις και θεματική χαρτογράφηση. Τέλος, κάθε σχέδιο δράσης ενσωματώνει τις πληροφορίες που προέκυψαν από τις μελέτες βιοποικιλότητας. Οι προτεινόμενες δράσεις συμφωνήθηκαν με κάθε ιδιοκτήτη γης και η καταλληλότητα των προγραμματισμένων δράσεων και ο σχεδιασμός τους αξιολογήθηκαν από κοινού, προκειμένου να προσαρμοστούν στη γεωργική διαχείριση κάθε αγροκτήματος. Με τον τρόπο αυτό, καταρτίστηκαν εφικτά και κατάλληλα σχέδια δράσης για κάθε περίπτωση. Τα σχέδια αυτά περιλαμβάνονται στις Συμβάσεις Διαχείρισης Γης που περιλαμβάνουν τις δεσμεύσεις που θεσπίστηκαν εθελοντικά μεταξύ της SEO/BirdLife και των ιδιοκτητών κάθε επιδεικτικού ελαιώνα.

A5. Προετοιμασία κατασκηνώσεων εθελοντών για την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων διατήρησης.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Η πρώτη πρόσκληση για εθελοντές ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2016 και περισσότεροι από 300 ενδιαφερόμενοι δήλωσαν συμμετοχή. Η δεύτερη πρόσκληση δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2017 και η τρίτη τον Ιούνιο του 2017. Η τέταρτη πρόσκληση θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο του 2018. Συνολικά, θα πραγματοποιηθούν 23 κατασκηνώσεις εργασίας και αρκετές εφάπαξ ημέρες εθελοντισμού. Για την υλοποίηση των διαφόρων εκστρατειών, υπάρχει ένα εκ των προτέρων καθορισμένο σχέδιο εθελοντισμού.

C1. Διαχείριση της ποώδους κάλυψης στους ελαιώνες επίδειξης.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Οι εργασίες που πραγματοποιήθηκαν συνίστανται στο σχεδιασμό εργαλείων για τη διαχείριση της ποώδους κάλυψης που θα βελτιώσει σημαντικά τη βιοποικιλότητα. Ο στόχος ήταν να υπάρχει ποώδης κάλυψη στον ελαιώνα κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους. Αυτή η ποώδης κάλυψη θα πρέπει να συμβάλει, τόσο από αγρονομική όσο και από οικολογική άποψη, σε ένα κερδοφόρο μοντέλο ελαιοκαλλιέργειας, διατηρώντας και ανακτώντας τη βιοποικιλότητα. Για το σκοπό αυτό, και σε συμφωνία με τους διαχειριστές των επιδεικτικών ελαιώνων, εφαρμόστηκε μια σειρά πειραματικών τεχνικών διαχείρισης που περιλάμβαναν αλλαγές στη διαχείριση της ποώδους κάλυψης, επιφανειακό όργωμα σε ορισμένες περιοχές, διατήρηση ορισμένων εκτάσεων χωρίς καθαρισμό, όργωμα ή βόσκηση, διατήρηση χόρτων κάτω από ορισμένα ελαιόδεντρα, σπορά αυτοφυών ποωδών φυτών σε παραγωγικές περιοχές του ελαιώνα, σπορά αυτοφυών ειδών στα όρια του ελαιώνα και σπορά λωρίδων δημητριακών στις λωρίδες του ελαιώνα.

C2, C3, C4, C5 και C6. Ειδικές δράσεις διατήρησης και αποκατάστασης

Μέτρα που λήφθηκαν. Αποκαταστάθηκαν τμήματα φυσικής βλάστησης σε 23 περιοχές ή περιοχές εργασίας, συνολικής επιφάνειας 51.794 m2, με φύτευση συνολικά 6.728 δειγμάτων ξυλωδών ειδών. Για το σκοπό αυτό, δείγματα διαφόρων αυτοφυών ξυλωδών ειδών φυτεύτηκαν σε κηλίδες που βρίσκονταν σε περιοχές του ελαιώνα που θεωρούνταν μη παραγωγικές και σύμφωνα με την τυπολογία της περιοχής, έτσι ώστε η πυκνότητα φύτευσης να είναι μεγαλύτερη στις κηλίδες όπου τα ξυλώδη είδη ήταν σπάνια. Από την άλλη πλευρά, όπου η φυσική βλάστηση ήταν άφθονη, ο κύριος στόχος των φυτεύσεων ήταν η αύξηση της ποικιλότητας των θάμνων και των δέντρων. Η επιλογή των ξυλωδών ειδών βασίστηκε στη δυνητική βλάστηση κάθε ελαιώνα, ενώ η χωρική κατανομή των δενδρυλλίων βασίστηκε στη γεωμορφολογία της μη παραγωγικής περιοχής, στην απόσταση από την παραγωγική περιοχή και στο δυνητικό μέγεθος κάθε είδους (ύψος και σχήμα που μπορούν να φτάσουν). Από την άλλη πλευρά, αναβλάστησαν 32.301 m2 ορίων σε 52 θέσεις ή περιοχές εργασίας, όπου φυτεύτηκαν 9.508 δείγματα ξυλωδών ειδών. Οι φυτεύσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν σε μία ή περισσότερες σειρές, ανάλογα με το πλάτος της περιοχής εργασίας. Επιπλέον, 7.920 γραμμικά μέτρα ορίων αγρών φυτεύτηκαν με αυτοφυή ποώδη είδη σε 29 τοποθεσίες ή περιοχές εργασίας. Πριν από αυτές τις εργασίες, το έδαφος προετοιμάστηκε ανάλογα με την κατάσταση του εδάφους, την υγρασία και τη δυνατότητα μηχανοποίησης, με επιφανειακό όργωμα ή επιφανειακό σβάρνισμα. Εργασίες αποκατάστασης πραγματοποιήθηκαν επίσης σε 34.756 τετραγωνικά μέτρα αγροτικών δρόμων, όπου φυτεύτηκαν 5.410 δείγματα ξυλωδών ειδών. Επιπλέον, φυτεύτηκαν 4.935 γραμμικά μέτρα πρανών δρόμων με ποώδη είδη. Η φύτευση πραγματοποιήθηκε σε μία ή περισσότερες σειρές, ανάλογα με το πλάτος της περιοχής εργασίας, αφήνοντας μια μεταβλητή απόσταση μεταξύ των φυτών, ανάλογα με την κατάσταση του εδάφους και το δυναμικό μέγεθος των διαφόρων ειδών που χρησιμοποιήθηκαν. Σύμφωνα με τα σχέδια δράσης, η φύτευση ήταν μερικές φορές ασυνεχής, αφήνοντας τμήματα χωρίς αναβλάστηση σε περιοχές όπου η φύτευση θα μπορούσε να παρεμποδίσει τις γεωργικές εργασίες της εκμετάλλευσης. Από την άλλη πλευρά, οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν σε 62 θέσεις ή περιοχές εργασίας, με έκταση 43.165 m2, όπου φυτεύτηκαν 10.480 δείγματα ξυλωδών ειδών. Η φύτευση προσαρμόστηκε στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής εργασίας. Στην περίπτωση αυτή, η κατανομή της φύτευσης εξαρτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από την οριζοντιογραφία, η οποία ήταν ιδιαίτερα δύσβατη σε ορισμένες χαράδρες που προκλήθηκαν από διάβρωση. Οι θέσεις φύτευσης επιλέχθηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε η δραστηριότητα να μην θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα των άκρων ή των πλευρικών πρανών, ενώ ταυτόχρονα επέτρεπε τη δημιουργία φελλού κατακράτησης νερού. Τα κριτήρια για την επιλογή των ειδών και τη χωρική κατανομή περιλάμβαναν όχι μόνο την ενίσχυση της βιοποικιλότητας αλλά και τη μείωση της διάβρωσης. Πραγματοποιήθηκε ασυνεχής αναβλάστηση σε ορισμένες αρχόμενες ρεματιές που διασχίζουν τις παραγωγικές περιοχές των ελαιώνων. Με τον τρόπο αυτό, εκπλήρωσαν τη διπλή τους λειτουργία, δηλαδή την ενίσχυση της βιοποικιλότητας και τον έλεγχο της διάβρωσης. Τα αυτοφυή ποώδη είδη φυτεύτηκαν σε τέσσερις επιδεικτικούς ελαιώνες, έκτασης 5.723 m2. Όπου ήταν δυνατόν, το έδαφος προετοιμάστηκε με τον ίδιο τρόπο όπως και στις άλλες δράσεις, αν και η προετοιμασία αυτή δεν ήταν δυνατή στο μεγαλύτερο μέρος της περιοχής εργασίας λόγω της απότομης κλίσης και του κινδύνου αύξησης της ευπάθειας στη διάβρωση λόγω της προετοιμασίας του ίδιου του εδάφους. Επιπλέον, εγκαταστάθηκαν 40 φωλιές για μικρά αρπακτικά πουλιά, 91 φωλιές για εντομοφάγα πουλιά, 18 περσίδες για αρπακτικά πουλιά, 37 περσίδες για νυχτερίδες, 5 ξηρολιθικοί τοίχοι και 95 φωλιές για έντομα. Τέλος, κατασκευάστηκαν δέκα λίμνες σε οκτώ ελαιώνες επίδειξης. Οκτώ από αυτές χρησιμοποιούν αδιάβροχες μεμβράνες EPDM (μονομερές αιθυλένιο-προπυλένιο-διένιο) προσαρμοσμένες στη ζωή των ζώων. Έχουν διάμετρο μεταξύ 3 και 7 μέτρων και μέγιστο βάθος 50 cm.

C7. Συνδρομή στην παραγωγή και εμπορία των ελαίων Olivares Vivos.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017 πραγματοποιήθηκε σεμινάριο/εργαστήριο με ερευνητές που ειδικεύονται στους ελαιώνες και το περιβάλλον. Ένας από τους στόχους αυτού του σεμιναρίου ήταν η παρουσίαση της εμπειρικής μελέτης προκειμένου να τριγωνοποιηθεί η έρευνα με βάση τους προβληματισμούς και τις συνεισφορές των ερευνητών. Αφού επιλέχθηκε η εταιρεία που ήταν υπεύθυνη για τη διεξαγωγή της μελέτης αγοράς (ανάλυση και έρευνα) στις 4 επιλεγμένες χώρες (Ισπανία, Γερμανία, Δανία και Ηνωμένο Βασίλειο), πραγματοποιήθηκαν αρκετές συναντήσεις εργασίας με την εταιρεία αυτή κατά το τρίτο τρίμηνο του 2017 για την επικύρωση του ερωτηματολογίου, τον καθορισμό των κριτηρίων επιλογής του δείγματος και τον προσδιορισμό της εμπειρίας αξιολόγησης του σήματος εγγύησης Olivares Vivos. Τέλος, τον Οκτώβριο, το ερωτηματολόγιο μεταφράστηκε στη μητρική γλώσσα της χώρας και η μελέτη προ-δοκιμάστηκε. Η έρευνα πεδίου διεξήχθη από τον Νοέμβριο έως τον Ιανουάριο του 2018, με 800 διαδικτυακές έρευνες σε καθεμία από τις δυνητικές αγορές των χωρών αυτών. Ο στόχος αυτής της εμπειρικής μελέτης είναι διττός: αφενός, να επιλεγεί η σφραγίδα εγγύησης που εκτιμούν περισσότερο οι καταναλωτές για την εμπορία του ελαιολάδου Olivares Vivos και, αφετέρου, να μελετηθούν τα κύρια χαρακτηριστικά του τμήματος των καταναλωτών που είναι δυνητικά διατεθειμένοι να αγοράσουν το προϊόν, προκειμένου να γίνουν ορισμένες εκτιμήσεις και συστάσεις για την εμπορία των εν λόγω ελαιολάδων. Συμπληρωματικά προς τη μελέτη αυτή, και με στόχο την εμβάθυνση των γνώσεων των καταναλωτών σχετικά με τα προβλήματα που σχετίζονται με τη φύση και, ειδικότερα, με τη βιοποικιλότητα, εφαρμόστηκε μια νέα μεθοδολογία κατηγοριοποίησης δεδομένων για τον εντοπισμό πιθανών συσχετίσεων μεταξύ της βιοποικιλότητας και άλλων εννοιών ή ζητημάτων που σχετίζονται με τη φύση και θα μπορούσαν να συνδεθούν. Η ανάλυση αυτή είναι πολύ εμπλουτιστική κατά την ανάπτυξη της επικοινωνιακής στρατηγικής και τον καθορισμό των μηνυμάτων που πρέπει να διαδοθούν. Τον Σεπτέμβριο του 2018, μαζί με το Ίδρυμα Citoliva, διοργανώσαμε ένα σεμινάριο στο οποίο συναντηθήκαμε με πολλούς από τους ελαιοπαραγωγούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα LIFE Olivares Vivos, για να τους συμβουλέψουμε σχετικά με τη συγκομιδή της ελιάς και την παραγωγή EVOO: πότε είναι η καλύτερη στιγμή για να γίνει, πώς πρέπει να συμπιεστεί, κ.λπ. Κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2019, το στούντιο CabelloxMure σχεδίασε το λογότυπο και την εικόνα του σήματος εγγύησης που θα έχουν τα ελαιόλαδα που έχουν πιστοποιηθεί από το Olivares Vivos.

C8. Καθορισμός των κριτηρίων και της διαδικασίας πιστοποίησης

Η δράση ολοκληρώθηκε. Οι εργασίες για τον καθορισμό των κριτηρίων και των διαδικασιών πιστοποίησης ξεκίνησαν σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι οποίες περιλάμβαναν μια εις βάθος ανάλυση των κυριότερων διεθνών προτύπων αειφορίας και των εγχειριδίων τυποποίησης ορθών πρακτικών.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της δράσης Δ1 επέτρεψε τον καθορισμό των κριτηρίων αποκατάστασης της βιοποικιλότητας για την πιστοποίηση, την επιλογή των δεικτών που αντικατοπτρίζουν καλύτερα αυτή την αποκατάσταση, συνδυάζοντας την αποτελεσματικότητα με την εύλογη ευκολία παρακολούθησης.

Υπήρξε εξωτερική βοήθεια με την εταιρεία πιστοποίησης και τυποποίησης AENOR.

Μαζί με την AENOR, έγιναν εργασίες για την καθιέρωση της διαδικασίας πιστοποίησης.

Κατόπιν των εργασιών αυτών και μιας διαδικασίας διασταύρωσης, δημιουργήθηκε η πρώτη έκδοση του κανονισμού πιστοποίησης.

C9. Ανάπτυξη κατασκηνώσεων εθελοντών για την υλοποίηση των δράσεων διατήρησης C2, C3, C4, C5 και C6.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Οι πρώτες κατασκηνώσεις ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2016 και διήρκεσαν μέχρι τον Απρίλιο του 2018, με 20 κατασκηνώσεις εργασίας και διάφορες ειδικές δράσεις εθελοντισμού, στις οποίες συμμετείχαν 226 άτομα από 10 Αυτόνομες Κοινότητες και 11 χώρες. Ο βαθμός ικανοποίησης των συμμετεχόντων από το πρόγραμμα εθελοντισμού Olivares Vivos ήταν πολύ υψηλός, με μέση βαθμολογία 9,4 στα 10.

D1. Παρακολούθηση των δεικτών βιοποικιλότητας στους ελαιώνες επίδειξης

Η δράση ολοκληρώθηκε. Τον Απρίλιο του 2019 ξεκίνησαν οι εργασίες πεδίου για την παρακολούθηση των δεικτών βιοποικιλότητας (D1). Εκτός από την επανάληψη όλων των εργασιών Α2 στη φάση μετά τη λειτουργία, πραγματοποιήθηκαν νέες δειγματοληψίες βιοποικιλότητας που δεν είχαν αρχικά προγραμματιστεί, προκειμένου να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις των δράσεων αποκατάστασης. Τα δεδομένα από αυτές τις έρευνες συμπλήρωσαν τις πληροφορίες που ελήφθησαν σχετικά με την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και χρησίμευσαν για την αξιολόγηση των επιπτώσεων των δράσεων αποκατάστασης σε μικρή κλίμακα. Οι εργασίες πεδίου ολοκληρώθηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2020, οπότε και αναλύθηκαν τα δεδομένα που ελήφθησαν. Τα δεδομένα αυτά αναλύθηκαν με τη χρήση διαφόρων δεικτών ανάκτησης, με βάση τη διαφορά μεταξύ της βιοποικιλότητας μετά τη λειτουργία και της βιοποικιλότητας πριν από τη λειτουργία για κάθε αγρόκτημα επίδειξης και τον έλεγχό του. Οι δείκτες αυτοί υπολογίστηκαν χωριστά για τις δύο κύριες συνιστώσες της βιοποικιλότητας (πλούτος και αφθονία ειδών). Κατασκευάστηκαν απόλυτοι και κανονικοποιημένοι δείκτες αποκατάστασης (RI και Std RI), με τον τελευταίο να είναι πραγματικά συγκρίσιμος μεταξύ των ομάδων οργανισμών, και εξετάσαμε: (i) αν η καταγεγραμμένη αποκατάσταση εξαρτιόταν από τις καλλιεργητικές πρακτικές (εντατική, εκτατική και εκτεταμένη οικολογική διαχείριση της ποώδους κάλυψης) που εφάρμοζε κάθε αγρόκτημα πριν από την εφαρμογή των σχεδίων αποκατάστασης και (ii) την επίδραση της ετερογένειας του τοπίου και της εντατικοποίησης στην καταγεγραμμένη αποκατάσταση. Τα κυριότερα αποτελέσματα, συμπεράσματα και μηνύματα αυτής της δράσης είναι τα εξής: (1) Συνολικά, ο ελαιώνας της Ανδαλουσίας εξακολουθεί να φιλοξενεί υψηλή βιοποικιλότητα – το 10% της ιβηρικής χλωρίδας, το 30% των ειδών πτηνών και το 20% των ειδών μυρμηγκιών και μελισσών – και, ως εκ τούτου, παραμένει σημαντικό καταφύγιο για τη μεσογειακή βιοποικιλότητα. (2) Εάν γίνει σωστή διαχείριση, αυτό το αγρο-οικοσύστημα θα βελτιώσει σημαντικά την τοπική και περιφερειακή βιοποικιλότητα. Παρά το σύντομο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης του Olivares Vivos (τρία χρόνια), έχει αποδειχθεί επιστημονικά η ταχεία ανάκαμψη του πλούτου και της αφθονίας των ειδών (μέση αύξηση 7% στον πλούτο των ειδών και 18% στην αφθονία σε μόλις τρία χρόνια). (3) Οι ελαιώνες που έχουν υποβαθμιστεί σοβαρά από εντατικές γεωργικές πρακτικές παρουσίασαν τις μεγαλύτερες βραχυπρόθεσμες βελτιώσεις, με μέση ανάκαμψη 12% στον πλούτο των ειδών και 70% στην αφθονία. (4) Η ομογενοποίηση του τοπίου και η απώλεια των γεωργικών μωσαϊκών λόγω της επέκτασης των ελαιώνων εμποδίζουν την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας. (5) Η αποκατάσταση κάθε ομάδας οργανισμών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κλίμακα (π.χ. τα μυρμήγκια ανταποκρίνονται θετικά σε δράσεις αποκατάστασης μικρής κλίμακας, ενώ τα πτηνά επηρεάζονται έντονα από τις αλλαγές σε κλίμακα αγροκτήματος). Η συνιστώσα της βιοποικιλότητας (αφθονία ή πλούτος) που ευνοείται διαφέρει επίσης σημαντικά μεταξύ των οργανισμών. (6) Απλοί δείκτες όπως ο πλούτος και η αφθονία των πτηνών (και συγκεκριμένων ομάδων: εντομοφάγα, γεωργικά και κοινά πτηνά), η φυτοκάλυψη και το ποσοστό αποίκησης των φωλιών από μοναχικές μέλισσες έχουν τα καλύτερα αποτελέσματα ανάκαμψης στους ελαιώνες.

D2. Παρακολούθηση της εξέλιξης και της κερδοφορίας των ελαιώνων επίδειξης.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Εστάλη ερωτηματολόγιο στους διαχειριστές των ελαιώνων επίδειξης για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τις διάφορες πρακτικές που αφορούν το κόστος λειτουργίας σε κάθε ελαιώνα, εκτιμήσεις της μέσης παραγωγής των τελευταίων ετών και εκτιμήσεις του κόστους παραγωγής ανά εκτάριο. Ζητήθηκε επίσης να μάθουν το οικονομικό όφελος που παρέχει η εκμετάλλευση, με υποκειμενικούς όρους. Αφού αναλύθηκαν τα αποτελέσματα αυτής της προηγούμενης εργασίας, καθορίστηκε μια διαδικασία για τον προσδιορισμό αυτής της εξέλιξης. Συμπληρωματικές εργασίες πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Carlos III της Μαδρίτης, οι οποίες θα ενισχύσουν την ανάλυση των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων του έργου. Η συνεργασία μέσω εξωτερικής βοήθειας συμφωνήθηκε με μια εταιρεία υψηλού κύρους που ειδικεύεται στη διεθνή ελαιοκαλλιέργεια. Η συνεργασία αυτή διευκόλυνε την ανάλυση των δεικτών αποδοτικότητας του έργου και περιελάμβανε τη σύγκριση των δεικτών των επιμέρους εκμεταλλεύσεων με τις τιμές αναφοράς των γειτονικών εκμεταλλεύσεων. Οι τιμές αυτές, οι οποίες αφορούν τον όγκο συγκομιδής, την απόδοση σε λίπος, το κόστος εισροών και τις τιμές πώλησης, επέτρεψαν να προσδιοριστεί όχι μόνο η εξέλιξή τους κατά τη διάρκεια του έργου, αλλά και η κατάστασή τους σε σχέση με τους πλησιέστερους ανταγωνιστές τους. Με τον τρόπο αυτό κατέστη δυνατός ο εντοπισμός των κυριότερων δυνατών και αδύνατων σημείων κάθε εκμετάλλευσης. Οι περισσότερες εκμεταλλεύσεις αύξησαν την παραγωγή τους διατηρώντας το κόστος ή αυξάνοντας το ελαφρώς, αλλά σε μικρότερο βαθμό από την παραγωγή. Κατά συνέπεια, η παραγωγικότητα των εκμεταλλεύσεων δεν επηρεάστηκε αρνητικά από την εφαρμογή του μοντέλου Olivares Vivos. Η ανάλυση έδειξε ότι η συμμετοχή στο Olivares Vivos προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και δημιουργεί υψηλότερο περιθώριο κέρδους λόγω της διαφοροποίησης των ελαιολάδων Olivares Vivos και της προστιθέμενης αξίας του τελικού προϊόντος, η οποία συνδέεται άμεσα με τη βιώσιμη παραγωγή ελιών και τις ενεργές εργασίες αποκατάστασης που αυξάνουν αποτελεσματικά τη βιοποικιλότητα στις εκμεταλλεύσεις αυτές.

D3. Παρακολούθηση του αντίκτυπου του σήματος πιστοποίησης Olivares Vivos / Olive Alive στην αγορά ελαιολάδου.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Η δράση αυτή ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2018, μόλις τα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα που παρήχθησαν στους ελαιώνες επίδειξης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου βγήκαν στην αγορά. Έκτοτε, σχεδιάστηκε η συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών για τη μέτρηση του αντίκτυπου της πιστοποίησης ΑΟ στην αγορά και του βαθμού ικανοποίησης των καταναλωτών και επιλέχθηκε μια εταιρεία για να αναλύσει τα θέματα αυτά με τα Εξαιρετικά Παρθένα Ελαιόλαδα που παράγονται στις εκστρατείες 2019/2020 και 2020/2021, τα οποία έχουν ήδη αρχίσει να διακρίνονται ως «συμμετέχοντες», με το σήμα ΑΟ. Πριν από τη διεξαγωγή αυτής της μελέτης, σχεδιάστηκε μια πρώτη δοκιμή αγοράς τον Φεβρουάριο του 2019 για να αναλυθεί η επίδραση της ετικέτας στη συμπεριφορά των καταναλωτών Εξαιρετικών Παρθένων Ελαιολάδων σε πραγματικές καταστάσεις εμπορίας (εξειδικευμένα καταστήματα, διαδικτυακές πλατφόρμες και μεγάλα σούπερ μάρκετ). Η δοκιμή ξεκίνησε τον Μάιο του 2019 και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2019. Στόχος της ήταν να αναλυθεί ο βαθμός αναγνωρισιμότητας και αναγνωρισιμότητας της σφραγίδας Olivares Vivos, καθώς και η αποτελεσματικότητα της επικοινωνιακής στρατηγικής που εφαρμόστηκε. Για τον σκοπό αυτό, δημιουργήθηκε μια ηλεκτρονική φόρμα που αποτελούνταν από ένα σύνολο ερωτήσεων σε 6 διαφορετικές κατηγορίες: αναγνώριση της σφραγίδας, γνώση της σφραγίδας, προτίμηση της σφραγίδας, άποψη των καταναλωτών σχετικά με τη σημασία της φροντίδας του περιβάλλοντος και της κατανάλωσης προϊόντων που το προστατεύουν, κατανόηση από τους καταναλωτές των μηνυμάτων που μεταδίδονται μέσω των διαύλων επικοινωνίας της Olivares Vivos και αξιολόγηση από τους καταναλωτές της επικοινωνίας της σφραγίδας Olivares Vivos. Συνολικά ελήφθησαν 1.242 απαντήσεις, εκ των οποίων οι 999 ήταν έγκυρες, στην Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Δανία.

D4. Αξιολόγηση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων του έργου στην τοπική οικονομία.

Η δράση ολοκληρώθηκε.

Οι διάφορες δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου LIFE Olivares Vivos είχαν αντίκτυπο σε διάφορους τομείς του τοπικού πληθυσμού, όπως το εμπόριο, η ευαισθητοποίηση των ομάδων-στόχων, η δημιουργία θέσεων εργασίας ή η εξειδικευμένη κατάρτιση.

Για να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος αυτός στους διάφορους τομείς υλοποίησης του έργου, προσδιορίστηκαν ειδικοί στόχοι για να απαντηθούν τα ακόλουθα ερωτήματα

Πώς κατανέμονται οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν στις περιοχές υλοποίησης;

Ποιο ήταν το πεδίο εφαρμογής των δραστηριοτήτων διάδοσης και ευαισθητοποίησης;

Πόσες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα του έργου;

Ποια ήταν η συμβολή του έργου στην εξειδικευμένη τεχνική κατάρτιση;

Ποια ήταν η αντίδραση του ελαιοκομικού τομέα

Τα αποτελέσματα που προέκυψαν δείχνουν ότι ο οικονομικός αντίκτυπος ήταν περιορισμένος, κυρίως λόγω της διασποράς των γεωγραφικών περιοχών του έργου. Από την άποψη αυτή, η μελέτη προσδιόρισε τους κύριους τομείς δραστηριότητας που θα επηρεαστούν από την επέκταση του έργου. Συγκεκριμένα, ο τομέας των εργασιών πεδίου περιβαλλοντικής αποκατάστασης (φυτεύσεις, εγκατάσταση δομών άγριας ζωής κ.λπ.) θα ωφεληθεί περισσότερο, ακολουθούμενος από τον τομέα της φιλοξενίας και τα φυτώρια δασικών φυτών. Η επανάληψη του έργου θα αυξήσει τον αριθμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που τηρούν τη διαδικασία πιστοποίησης και θα βελτιώσει επίσης την εφαρμογή του γεωργοπεριβαλλοντικού σχεδίου Olivares Vivos. Επιπλέον, η αναπαραγωγή θα προωθήσει τη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας σε διάφορους τομείς εξειδίκευσης, όπως η βιώσιμη διαχείριση της γεωργικής γης και η ανάπτυξη σχεδίων περιβαλλοντικής ανάκαμψης.

Ο κοινωνικός αντίκτυπος στα διάφορα κοινά-στόχους ήταν σημαντικός. Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης προσέγγισαν ένα ευρύ κοινό, ιδίως μέσω της εκστρατείας στα σχολεία. Περισσότεροι από 2.700 μαθητές συμμετείχαν στην εκστρατεία αυτή και, επιπλέον, περισσότεροι από 86.000 μαθητές έλαβαν πληροφορίες σχετικά με το έργο. Η ζήτηση για τις δραστηριότητες αυτές ήταν πολύ μεγάλη κατά τη διάρκεια του έργου.

Ομοίως, τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν με την πανεπιστημιακή κοινότητα ήταν αξιοσημείωτα. Η Olivares Vivos συμμετείχε στην κατάρτιση εξειδικευμένων επαγγελματιών με υψηλό δυναμικό για τη διάδοση των στρατηγικών εργασίας της Olivares Vivos σχετικά με την περιβαλλοντική ανάκαμψη, τη χρήση των οικοσυστημικών υπηρεσιών της βιοποικιλότητας και την ανάπτυξη γεωργικών μοντέλων φιλικών προς τη βιοποικιλότητα.

Τέλος, το έντονο ενδιαφέρον του ελαιοκομικού τομέα για το έργο είναι ίσως ένα από τα πιο αξιοσημείωτα αποτελέσματα του έργου, καθώς υποδηλώνει τις μεγάλες δυνατότητες αναπαραγωγής όλων των προαναφερθέντων επιπτώσεων. Ο αριθμός των ελαιοπαραγωγών που εξέφρασαν το ενδιαφέρον και την προθυμία τους να ενταχθούν στο μοντέλο καλλιέργειας Olivares Vivos αυξήθηκε σταθερά, φτάνοντας σε περισσότερους από 700 μέχρι το τέλος του έργου.

D5. Αξιολόγηση του αντίκτυπου του έργου στην αποκατάσταση των λειτουργιών του οικοσυστήματος.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Οι λειτουργίες και οι υπηρεσίες του οικοσυστήματος που αναλύθηκαν ήταν

(i) Παραγωγικότητα της ποώδους κάλυψης και ο προστατευτικός της ρόλος έναντι της διάβρωσης.

(ii) Βελτίωση της λειτουργικής συνδεσιμότητας του ελαιοκομικού τοπίου.

(iii) Η διασπορά των σπόρων από τα πτηνά και η κινητικότητα στο ελαιοκομικό τοπίο, ως κινητοί σύνδεσμοι μεταξύ ημιφυσικών κηλίδων στο ελαιοκομικό τοπίο.

iv) Επικονίαση των ανθοφόρων φυτών από έντομα, που ευνοεί την ποώδη κάλυψη και τη γονιμοποίηση των ξυλωδών φυτών.

Οι περισσότερες από αυτές τις λειτουργίες εξετάστηκαν λαμβάνοντας υπόψη δύο κλίμακες εντατικοποίησης των χρήσεων γης: i) τοπική κλίμακα, η οποία εξετάζει τον αντίκτυπο των γεωργικών πρακτικών σε κάθε ελαιοκομικό αγρόκτημα επίδειξης, και ii) κλίμακα τοπίου, η οποία εξετάζει την ομογενοποίηση και την απλοποίηση των τοπίων λόγω της επέκτασης των ελαιώνων.

Τα κύρια συμπεράσματα και μηνύματα που προκύπτουν από όλες αυτές τις αναλύσεις είναι τα εξής

(1) Η παραγωγικότητα της ποώδους στιβάδας και της φυτοκάλυψης, καθώς και η συνδεσιμότητα των φυσικών στοιχείων σε κλίμακα εκμετάλλευσης και τοπίου, ανακάμπτουν γρήγορα μετά την εφαρμογή των σχεδίων ανάκαμψης των ζωντανών ελαιώνων.

(2) Η ανάκαμψη αυτή είναι πιο έντονη στα αγροκτήματα επίδειξης εντατικής γεωργίας.

(3) Η διασπορά των σπόρων με τη μεσολάβηση των πτηνών και οι συναφείς υπηρεσίες της (συνδεσιμότητα του τοπίου και αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης) κινδυνεύουν σε τοπία που κυριαρχούνται από την ελιά.

(4) Η υπηρεσία διασποράς σπόρων μεταξύ υπολειμμάτων φυσικής βλάστησης θα ενισχυθεί σημαντικά (έως και 4 φορές) με την αποκατάσταση μη παραγωγικών δασικών εκτάσεων σε ελαιοκομικά τοπία.

(5) Η διατήρηση, αποκατάσταση και προώθηση των δασικών μπαλωμάτων θα πρέπει να αποτελεί υποχρεωτικό οικολογικό καθεστώς για τη διατήρηση της υπηρεσίας διασποράς των σπόρων και τη βελτίωση της συνδεσιμότητας στα ελαιοκομικά τοπία.

(6) Η επικονίαση των άγριων ανθοφόρων φυτών με τη μεσολάβηση εντόμων είναι μια σημαντική υπηρεσία στους ελαιώνες, καθώς αποτελεί την αφετηρία για την αυτοαναγέννηση και τη διατήρηση της αυτοφυούς φυτοκάλυψης, η οποία με τη σειρά της είναι απαραίτητη για τη βιωσιμότητα της παραγωγικότητας του ελαιώνα, δεδομένων των πολλαπλών λειτουργιών του.

(7) Οι ελαιώνες συνεχίζουν να υποστηρίζουν ένα ευρύ φάσμα εντόμων που επικονιάζουν ενεργά το ποώδες κάλυμμα των ελαιώνων.

(8) Η υπηρεσία επικονίασης φαίνεται να επηρεάζεται περισσότερο από την ποιότητα του ανθισμένου αγροτεμαχίου παρά από την τοπική διαχείριση και την απλοποίηση του τοπίου.

(9) Ορισμένα μοναχικά είδη μελισσών, τα οποία είναι εύκολο να εντοπιστούν και να ποσοτικοποιηθούν/εκτιμηθούν με φωλιές, ευνοούνται από εκτατικές και οικολογικές πρακτικές και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιοδείκτες των επιπτώσεων των γεωργικών πρακτικών στα δίκτυα επικονίασης.

Ε1. Ανάπτυξη του ολοκληρωμένου σχεδίου επικοινωνίας, διάδοσης και ευαισθητοποίησης.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Αφού ολοκληρώθηκε το σχέδιο επικοινωνίας, τον Απρίλιο του 2016 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη Τύπου στο Πανεπιστήμιο του Jaén και το έργο ξεκίνησε επίσημα. Η εκδήλωση αυτή συγκέντρωσε όλους τους εταίρους και τους συγχρηματοδότες του έργου και καλύφθηκε από διάφορα μέσα ενημέρωσης. Σύμφωνα με το σχέδιο επικοινωνίας, πραγματοποιήθηκαν διάφορες δραστηριότητες επικοινωνίας. Πρώτον, προετοιμάστηκαν και διαδόθηκαν πληροφορίες σχετικά με το έργο, τους στόχους του και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Στη συνέχεια, η επικοινωνία επικεντρώθηκε στο να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι φορείς και το ευρύ κοινό για το τι γινόταν (δράσεις του έργου). Συνολικά, εκδόθηκαν 27 δελτία τύπου, ικανοποιώντας έτσι τους στόχους που είχαν τεθεί στην πρόταση (έξι δελτία τύπου ανά έτος). Επιπλέον, ο δικτυακός τόπος Olivares Vivos περιελάμβανε 78 πρωτότυπες ειδήσεις και 50 ηλεκτρονικά ενημερωτικά δελτία σε μορφή html. Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν δραστηριότητες δημοσιότητας μέσω των διαφόρων καναλιών των εταίρων. Υπό αυτή την έννοια, το έργο αποτέλεσε αντικείμενο τριών άρθρων στο περιοδικό «Aves y Naturaleza», το οποίο η SEO/BirdLife διανέμει σε όλα τα 12.000 μέλη της και σε πολυάριθμους καταξιωμένους παράγοντες στον περιβαλλοντικό τομέα. Στην ίδια κατεύθυνση, αποτέλεσε αντικείμενο ενός άρθρου στο περιοδικό Vår Fågelvärld, το οποίο διανέμεται από την BirdLife Sverige, τον εταίρο της BirdLife στη Σουηδία. Αρκετές τακτικές εκθέσεις και ενημερωτικά δελτία δημοσιεύθηκαν στον ιστότοπο SEO/BirdLife, ο οποίος έχει περισσότερες από ένα εκατομμύριο επισκέψεις ετησίως. Πληροφορίες δημοσιεύθηκαν επίσης μέσω των δικών καναλιών των εταίρων (UJA, EEZA-CSIC και DIPUJAEN).

Οι εταίροι δημιούργησαν ένα συντονισμένο σύστημα για την αντιμετώπιση όλων των αυθόρμητων αιτημάτων για πληροφορίες σχετικά με το έργο από τα μέσα ενημέρωσης. Επινόησαν επίσης ένα εσωτερικό πρωτόκολλο επικοινωνίας για την υποστήριξη της διάδοσης. Το έργο δημοσιότητας είχε σημαντικό αντίκτυπο σε μέσα ενημέρωσης, όπως ο περιφερειακός δημόσιος τηλεοπτικός σταθμός Canal Sur. Η διεθνής εφημερίδα The Guardian, οι εθνικές εφημερίδες El País και Público και οι περιφερειακές εφημερίδες Diario Jaén και Ideal αναφέρθηκαν στο Olivares Vivos. Μας έχουν επίσης επισκεφθεί τα πρακτορεία ειδήσεων EFE, Europa Press και Associated Press. Άλλα παραδείγματα θα μπορούσαν να είναι η ισπανική δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση RTVE, η ιταλική δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση RAI, το κανάλι SER ή η τηλεόραση Antena 3. Ομοίως, η εκδήλωση διαδόθηκε στα κοινωνικά δίκτυα (Facebook και Twitter), επιτυγχάνοντας σαφή αύξηση των αλληλεπιδράσεων και του αριθμού των οπαδών. Για παράδειγμα, αν συγκρίνουμε τον Ιανουάριο του 2017 και τον Ιανουάριο του 2018, ο αριθμός των εμφανίσεων στο Twitter αυξήθηκε από 21.200 σε 57.200. Επιπλέον, το έργο παρουσιάστηκε και συζητήθηκε στη συνάντηση των επικοινωνιολόγων της Ομοσπονδίας BirdLife Europe, η οποία αποτελείται από όλες τις οργανώσεις-εταίρους SEO/BirdLife στα κράτη μέλη της ΕΕ. Σε εξέλιξη βρίσκονται εργασίες για να ανοίξουν νέοι δρόμοι συνεργασίας και να προωθηθεί η διάδοση του έργου σε άλλες χώρες, καθώς και να δημιουργηθούν συνέργειες με άλλες τρέχουσες πρωτοβουλίες. Το έργο παρουσιάστηκε επίσης σε εθνικές και διεθνείς εκθέσεις και κλαδικές συναντήσεις, ιδίως στις εκθέσεις Expoliva 2017 και Expoliva, 2019, στην έκθεση ελαιώνων Montoro στο Montoro (Κόρδοβα), στη Futuroliva στην Baeza (Jaén), στην έκθεση γεωργικών μηχανημάτων Úbeda στην Úbeda (Jaén) και στην OleoCarteya στην Carteya (Κόρδοβα). Συμμετείχαμε επίσης στην Terra Madre Salone del Gusto στο Τορίνο (Ιταλία), όντας το μοναδικό έργο LIFE που προσκλήθηκε σε αυτή την εκδήλωση. Όσον αφορά την προετοιμασία και το σχεδιασμό υλικού προώθησης, σχεδιάστηκε και παρήχθη μεγάλος αριθμός άρθρων.

E2 Πίνακες πληροφόρησης στους πιλοτικούς ελαιώνες.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Σε κάθε έναν από τους επιδεικτικούς ελαιώνες και στον ενημερωτικό ελαιώνα που διαχειρίζεται το έργο στο Geolit εγκαταστάθηκε ένας πίνακας πληροφοριών.

Ε3. Ενημερωτικές και επιδεικτικές δράσεις και έρευνες αντίληψης που απευθύνονται στον ελαιοκομικό τομέα.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Η δράση αυτή καλύπτει δύο διαφορετικές δραστηριότητες. Αφενός, έρευνες που αποσκοπούν στη μέτρηση της αντίληψης του έργου γενικά και της προσέγγισης και των στόχων του από τον ελαιοκομικό τομέα και, αφετέρου, δράσεις ενημέρωσης και επίδειξης που απευθύνονται στον ελαιοκομικό τομέα. σον αφορά τις έρευνες αντίληψης, αναζητήθηκαν εταιρείες που διεξάγουν δημοσκοπήσεις και έχουν γνώση και εμπειρία στον ελαιοκομικό τομέα. Οι συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν σε 6 από τις 8 επαρχίες της Ανδαλουσίας (Jaén, Γρανάδα, Κόρδοβα, Σεβίλλη, Μάλαγα και Αλμερία) σε διάστημα 6 εβδομάδων (από τις 13 Φεβρουαρίου έως τις 30 Μαρτίου 2017), ολοκληρώνοντας συνολικά 640 έρευνες σε 88 δήμους των επαρχιών αυτών. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν παρείχαν πληροφορίες που συγκρίθηκαν με εκείνες που προέκυψαν από άλλες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στην τελική φάση του έργου, κυρίως όσον αφορά τον βαθμό ευαισθητοποίησης του έργου στον τομέα. Συλλέχθηκαν επίσης πληροφορίες σχετικά με την αντίληψη των ελαιοπαραγωγών για τα περιβαλλοντικά προβλήματα του ελαιώνα και την προθυμία τους να υιοθετήσουν αλλαγές σε ορισμένες πτυχές της γεωργικής διαχείρισης των εκμεταλλεύσεών τους σε διάφορα σενάρια. Από την άλλη πλευρά, όσον αφορά τις δράσεις ενημέρωσης και επίδειξης που απευθύνονται στον τομέα, υποβλήθηκαν περισσότερα από 400 αιτήματα για συμβουλές σχετικά με την υιοθέτηση μέτρων για την αύξηση της βιοποικιλότητας στους ελαιώνες τους πέραν του έργου. Για το σκοπό αυτό, στις εγκαταστάσεις του Τεχνολογικού Πάρκου Geolit εγκαταστάθηκε ένας ενημερωτικός ελαιώνας, όπου αναπαράγονται οι κύριες δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στους επιδεικτικούς ελαιώνες. Δεδομένου του ενδιαφέροντος αυτού, τον Φεβρουάριο του 2019 πραγματοποιήθηκε ενημερωτική ημερίδα, στην οποία προσκλήθηκαν όλοι οι ενδιαφερόμενοι ελαιοπαραγωγοί, στο Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Geolit, την οποία παρακολούθησαν πενήντα γεωργοί, οι οποίοι ενημερώθηκαν για την πρόοδο του Olivares Vivos ή είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν τις αμφιβολίες τους. Εκμεταλλευτήκαμε επίσης το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε από άλλα προγράμματα κατάρτισης για το περιεχόμενο του Olivares Vivos. Υπό αυτή την έννοια, πραγματοποιήσαμε συνέδρια με την αίθουσα Αγροοικολογίας του Υπουργείου Γεωργίας, Αλιείας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Περιφερειακής Κυβέρνησης της Ανδαλουσίας. Επίσης, συνεργαστήκαμε με το Ινστιτούτο Έρευνας και Κατάρτισης για τη Γεωργία και την Αλιεία (IFAPA) της Περιφερειακής Κυβέρνησης της Ανδαλουσίας για να συμπεριλάβουμε το περιεχόμενο του LIFE Olivares Vivos στα μαθήματα ελαιοκαλλιέργειας. Συνολικά εννέα τέτοια μαθήματα πραγματοποιήθηκαν το 2018 και πέντε το 2019, τα οποία παρακολούθησαν περίπου 350 ελαιοπαραγωγοί. Επίσης, προσκληθήκαμε και συμμετείχαμε σε πολλαπλά συνέδρια που διοργανώθηκαν από ενώσεις όπως η «No solo olivos», το δημοτικό συμβούλιο της Cabra (Κόρδοβα), η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Ελαιολάδου Olivas de Mallorca και η APAEMA ή η ASAJA-Sevilla.

Ε4. Ανάκτηση και διάδοση της καλλιέργειας της ελιάς στο πλαίσιο του έργου.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Τέσσερις δήμοι επιλέχθηκαν για τη δράση αυτή. Τα κριτήρια επιλογής στόχευαν στη βελτιστοποίηση της επιδεικτικής και διανεμητικής αξίας των αποτελεσμάτων, με βάση (1) τη μεγαλύτερη δυνατή αντιπροσωπευτικότητα των ελαιοκομικών τοπίων της περιοχής μελέτης, (2) την εγγύτητά τους με τους επιδεικτικούς ελαιώνες που επιλέχθηκαν στη δράση Α1 και (3) την ύπαρξη προηγούμενων τοπικών δράσεων ή πρωτοβουλιών στο δήμο που σχετίζονται με τους στόχους της παρούσας δράσης.

Σε κάθε περιοχή, διερευνήθηκαν και συλλέχθηκαν πληροφορίες σχετικά με τον αγροτικό πολιτισμό που σχετίζεται με τον ελαιώνα, μέσω επαφών με άτομα και συλλόγους σε κάθε μία από αυτές τις περιοχές, οι οποίοι παρείχαν πληροφορίες από πρώτο χέρι σχετικά με τις παραδοσιακές εργασίες, τη συγκομιδή, τις βιοτεχνίες, τη λαογραφία, τη βιοποικιλότητα και άλλες πτυχές που σχετίζονται με την πολυλειτουργικότητα του παραδοσιακού ελαιώνα. Οι πληροφορίες αυτές αποτελούν μέρος του οδηγού «Πηγές για τη γνώση της παραδοσιακής κουλτούρας του ελαιώνα» και ήταν θεμελιώδους σημασίας για τον καθορισμό του περιεχομένου του εγχειριδίου και την υποβολή νέων προτάσεων για τον τουρισμό ελαιολάδου (Ε8).

Από την άλλη πλευρά, δημιουργήθηκε το εγχειρίδιο «Olivares Vivos, una aventura muy cercana» (Ζωντανοί ελαιώνες, μια πολύ κοντινή περιπέτεια). Αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια (ιστορία, καλλιέργεια, βιοποικιλότητα και πολιτισμός) και η διαδικασία μάθησης καθοδηγείται από δύο χαρακτήρες, τον «Olivio», ένα αγόρι που προέρχεται από το παρελθόν και έχει μάθει τα πάντα για τη βιοποικιλότητα και την πολυλειτουργικότητα του ελαιώνα, και τον «H-Tuna», έναν πολύ σύγχρονο ελαιοπαραγωγό που ονειρεύεται να γίνει ένας μεγάλος γκουρμέ EVOO. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ενότητας, και οι δύο συζητούν για τους ελαιώνες του παρελθόντος και τους ελαιώνες του σήμερα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι οι ελαιώνες του μέλλοντος θα πρέπει να παράγουν υπηρεσίες για την κοινωνία και ποιοτικά προϊόντα με υψηλή προστιθέμενη αξία. Το περιεχόμενο εξετάστηκε από πολυάριθμους εκπαιδευτικούς και μαθητές και η τελική αξιολόγηση ήταν πολύ ικανοποιητική. Η εκτεταμένη εμπειρία και η ικανότητα της DIPUJAEN να διαδίδει σχολικές εκστρατείες σχετικές με το περιβάλλον ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη αυτής της δράσης. Μόλις καθορίστηκε το περιεχόμενο και το εκπαιδευτικό φυλλάδιο ήταν έτοιμο, ξεκίνησε η σχολική εκστρατεία «Ιστορίες του ελαιώνα». Για το σκοπό αυτό, δημιουργήθηκε εντατική επαφή με τα σχολεία στις επιλεγμένες περιοχές, ενημερώνοντάς τα για το πρόγραμμα LIFE, το έργο και τους στόχους του, καθώς και για το περιεχόμενο που θα διδάσκονταν οι μαθητές. Κατά το σχολικό έτος 2017/2018 πραγματοποιήθηκαν 24 επισκέψεις σε σχολεία, κατά τη διάρκεια των οποίων παραδόθηκαν 51 εκπαιδευτικές συνεδρίες σε περίπου 1.275 μαθητές. Το σχολικό έτος 2018/2019, πραγματοποιήθηκαν 26 επισκέψεις σε 26 σχολεία σε 27 τοποθεσίες, κατά τη διάρκεια των οποίων παραδόθηκαν 64 εκπαιδευτικές συνεδρίες σε περίπου 1.500 παιδιά. Κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019/2020, επισκέφθηκαν περισσότερα σχολεία και ξεκίνησε μια άλλη δραστηριότητα που απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας (3, 4 και 5 ετών), στην οποία αφηγούνται μια ιστορία για τη βιοποικιλότητα του ελαιώνα. Η δραστηριότητα αυτή έχει ήδη πραγματοποιηθεί σε δύο σχολεία στην επαρχία Jaén. Συνολικά, 46 σχολεία σε 37 περιοχές σε 4 επαρχίες της Ανδαλουσίας έχουν επισκεφθεί κατά τη διάρκεια της σχολικής εκστρατείας. Αυτή η σχολική εκστρατεία συμπληρώθηκε με επισκέψεις σε επιδεικτικούς ελαιώνες, όπου διεξήχθησαν κυνήγια θησαυρού σχεδιασμένα από το πρόγραμμα «Τα μυστικά του ελαιώνα». Πέντε τέτοια κυνήγια θησαυρού έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, με τη συμμετοχή περίπου 250 μαθητών προσχολικής, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Εκτός από την προγραμματισμένη σχολική εκστρατεία, η ανάπτυξη αυτής της δράσης χρησίμευσε για την εισαγωγή των εκπαιδευτικών στόχων του LIFE Olivares Vivos σε άλλες εκπαιδευτικές εκστρατείες εκτός του LIFE. Για παράδειγμα, στην III Σχολική Εβδομάδα για το ελαιόλαδο και τους κόσμους του (https://goo.gl/85WbhS), που αναπτύχθηκε από τον εταίρο DIPUJAEN με δικούς του πόρους και σε συνεργασία με την Περιφερειακή Κυβέρνηση της Ανδαλουσίας- στο XIX Βραβείο Περιβάλλοντος που διοργανώθηκε από τον εταίρο Dipujaén, το οποίο το 2018 ήταν αφιερωμένο στον ελαιώνα και τη βιοποικιλότητά του, με βάση το LIFE Olivares Vivos- ή στο I Σχολικό Επιστημονικό Συνέδριο για το ελαιόλαδο και τον πολιτισμό EVOO (https://goo. gl/XuMvvk), μια πρωτοβουλία που προωθείται από τον παραγωγό Tekiero Verde και διοργανώνεται από το Δημοτικό Συμβούλιο της Úbeda. Εργαστήρια πραγματοποιήθηκαν επίσης σε διάφορους δήμους, όπως οι Torredonjimeno, Villanueva de la Reina και Martos, στην επαρχία Jaén. Τον Νοέμβριο του 2017 πραγματοποιήθηκε μια πρώτη εκπαιδευτική συνάντηση με τους εκπαιδευτικούς που είναι υπεύθυνοι για την καθοδήγηση των εργασιών των μαθητών, οι οποίοι, αφού συμμετείχαν στις εκπαιδευτικές συναντήσεις, θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους τον Μάιο του 2018. Στο πλαίσιο της δράσης αυτής, προγραμματίστηκαν τρεις εκδόσεις του βραβείου διηγήματος «Ιστορίες του ελαιώνα και του ελαιολάδου». Ωστόσο, η κατάσταση της υγείας που προκλήθηκε από την πανδημία κατέστησε πολύ δύσκολη την παρουσίαση και την επαφή με τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς που ήταν απαραίτητη για την πραγματοποίηση αυτής της δράσης. Για το λόγο αυτό, το βραβείο αναδιαμορφώθηκε, αφενός μειώνοντας τον αριθμό των εκδόσεων σε μία μόνο, αλλά και αλλάζοντας την ονομασία του βραβείου σε «Μείνε στη φωλιά» (η οποία είχε επίσης ως στόχο να ευαισθητοποιήσει την ανάγκη να μείνουν στο σπίτι). Ο διαγωνισμός ήταν επίσης ανοικτός σε ολόκληρη την κοινότητα των δημοτικών σχολείων, από οποιοδήποτε σχολείο της Ισπανίας. Για αρκετές εβδομάδες, λαμβάνονταν ιστορίες από διαφορετικές εκπαιδευτικές βαθμίδες. Οι καλύτερες ιστορίες δημοσιεύτηκαν σε ένα βιβλίο και οι νικητές έλαβαν ένα σύνολο σχολικών βραβείων.
Σχεδόν ταυτόχρονα με την έναρξη του διαγωνισμού διηγήματος, δημοσιεύθηκαν οι κανόνες για ένα βραβείο φωτογραφίας ελαιώνα. Χωρισμένο σε πέντε κατηγορίες, κάθε φωτογράφος μπορούσε να υποβάλει εικόνες πουλιών, πανίδας, χλωρίδας, τοπίου και παραδόσεων του ελαιώνα. Η προθεσμία για την υποβολή των φωτογραφιών έληγε στα τέλη της άνοιξης του 2020. Παραλήφθηκαν αρκετές δεκάδες φωτογραφίες. Οι νικητές επιλέχθηκαν στη συνέχεια από κριτική επιτροπή.
Το βραβείο του διαγωνισμού ήταν ένα ταξίδι στη Serra Morena για την παρατήρηση του ιβηρικού λύγκα και άλλων τοπικών ειδών άγριας ζωής. Πραγματοποιήθηκε την άνοιξη του 2021. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, καταγράφηκαν πόροι για την παραγωγή του ντοκιμαντέρ που αφηγείται την ιστορία του Olivares Vivos. Επιπλέον, καταγράφηκε και άλλο υλικό ειδικά για το ντοκιμαντέρ. Σε αυτά περιλαμβάνονται βίντεο από επισκέψεις στους ελαιώνες επίδειξης σε διάφορες εποχές του έτους, κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης ή συνεντεύξεις με συμμετέχοντες αγρότες ή τεχνικούς του έργου. Το ντοκιμαντέρ έχει δύο εκδοχές, μία στα ισπανικά και μία με αγγλικούς υπότιτλους.

Ε5. Δημοσίευση οδηγού συστάσεων με βάση τα επιστημονικά αποτελέσματα του έργου.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Αφού ελήφθησαν και αναλύθηκαν τα δεδομένα της μετεγχειρητικής μελέτης, ξεκίνησε η σύνταξη αυτού του οδηγού, ο οποίος είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα Olivares Vivos στα ισπανικά και στα αγγλικά.

E6. Διάδοση και πρόταση για τη συμπερίληψη των συστάσεων που προέκυψαν από το έργο στην ΚΑΠ 2014-2020 και στα Ευρωπαϊκά Γεωργικά Ταμεία Αγροτικής Ανάπτυξης.

Πραγματοποιηθείσα δράση: Η δράση αυτή είναι η ακόλουθη Καθώς η BirdLife Europe συμμετέχει στην Ομάδα Πολιτικού Διαλόγου «Olives» της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (CDG Olives), μπορέσαμε να καλύψουμε αυτή τη θέση. Ως εκ τούτου, συμμετείχαμε σε αυτές τις συναντήσεις από τον Μάιο του 2016. Στη συνάντηση του Μαΐου 2017, το έργο LIFE Olivares Vivos παρουσιάστηκε στην CDG Olives, προκαλώντας το ενδιαφέρον αρκετών εκπροσώπων ευρωπαϊκών οργανώσεων του τομέα, οι οποίοι το εκτίμησαν ως μια σημαντική εναλλακτική λύση για τη διαφοροποίηση ορισμένων ελαιώνων στην αγορά ελαιολάδου. Μια πρώτη πρόταση συστάσεων για την ΚΓΠ μετά το 2020 παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2019 στο Διεθνές Συνέδριο «Η πράσινη αρχιτεκτονική της ΚΓΠ: εμβάθυνση των οικολογικών συστημάτων», στο οποίο συμμετείχε μετά από πρόσκληση του Υπουργείου Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων της κυβέρνησης της Ισπανίας, και όπου παρουσιάστηκε το έγγραφο «LIFE VPO: βασικές πτυχές για τον σχεδιασμό οικολογικών συστημάτων στον ελαιώνα». Στο Συνέδριο αυτό συμμετείχαν ο Διευθυντής Φυσικού Κεφαλαίου της DGMA και ο Διευθυντής Στρατηγικής, Απλούστευσης και Ανάλυσης Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της ΕΚ (μια έκθεση σχετικά με τις προτάσεις αυτές παρουσιάστηκε στην EASME μαζί με την παρούσα έκθεση). Τα διδάγματα που αντλήθηκαν μέχρι στιγμής χρησίμευσαν επίσης για να συνεισφέρουμε την εμπειρία μας στο φόρουμ «Συνέργειες μεταξύ των προγραμμάτων LIFE και ΕΓΤΑΑ για την αγροτική ανάπτυξη», το οποίο διοργανώθηκε τον Μάρτιο του 2019 από το ισπανικό Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης. Η αναπαραγωγή αυτών των αποτελεσμάτων προωθείται επίσης μέσω της συμμετοχής μας στην ανάπτυξη του Γενικού Σχεδίου Οικολογικής Συνδεσιμότητας της Junta de Andalucía και στο σχέδιο διατάγματος για την έγκριση των κανονιστικών βάσεων για τη στήριξη μη παραγωγικών επενδύσεων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε γεωργικές περιοχές (RDP της Junta de Andalucía). Μια τελική έκδοση -στην ισπανική και αγγλική γλώσσα- δημοσιεύθηκε το 2021 (Παράρτημα E5-1.1 και Παράρτημα E5-1.2), με τα τελικά δεδομένα που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του έργου LIFE (ανάκτηση βιοποικιλότητας, παραγωγή, κόστος κ.λπ.). Αποστάληκε σε διάφορους δημόσιους φορείς και τα κύρια συμπεράσματα εξηγήθηκαν σε μια εικονική παρουσίαση τον Ιούνιο του 2021. Μέλη της ΓΔ GROW, της ΓΔ SANTE, της ΓΔ ENV και της ΓΔ AGRI παρακολούθησαν την παρουσίαση αυτή και έθεσαν ερωτήσεις σχετικά με το έργο και τα συμπεράσματα που προέκυψαν.
Η παρουσίαση των στόχων και της προσέγγισης του έργου LIFE σε αυτά τα φόρουμ ήταν ένα καινοτόμο βήμα για τη δημιουργία συνεργειών με άλλους φορείς του τομέα, λαμβάνοντας υπόψη την άμεση σχέση μεταξύ των περιβαλλοντικών εξωτερικοτήτων των ελαιώνων (π.χ. βιοποικιλότητα) και της κερδοφορίας τους. Η προσέγγιση αυτή χρησίμευσε για την προσέλκυση μεγαλύτερης προσοχής. Οι δραστηριότητες δικτύωσης με άλλα έργα (F5) και η συμμετοχή μας στις επιχειρησιακές ομάδες του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης μας βοήθησαν να διαδώσουμε την επιδεικτική αξία του έργου. Το LIFE Olivares Vivos συνεργάστηκε με γεωργικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις στην πλατφόρμα «Για μια άλλη ΚΑΠ».

Ε7. Δίκτυο δήμων για τους ζωντανούς ελαιώνες

Η δράση ολοκληρώθηκε. Ως πρώτο βήμα, δημιουργήθηκε ο μηχανισμός για τη δημιουργία του Δικτύου Δήμων για έναν Ζωντανό Ελαιώνα (REMOV) και συντάχθηκε το «Μανιφέστο υποστήριξης του REMOV», το οποίο στάλθηκε στους 97 δήμους της επαρχίας Jaén. Στις 17 Ιανουαρίου 2017 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του REMOV, κατά την οποία οι εκπρόσωποι των δήμων που ενδιαφέρονται να ενταχθούν στο Δίκτυο υπέγραψαν το Μανιφέστο. Η εκδήλωση αυτή καλύφθηκε ευρέως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την παρακολούθησε μεγάλος αριθμός εκπροσώπων της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης. Επί του παρόντος, το Δίκτυο αποτελείται από 57 δήμους της επαρχίας Jaén. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017, πραγματοποιήθηκαν διάφορες ομιλίες σε ορισμένους από τους δήμους του δικτύου για να εξηγήσουν τις λεπτομέρειες του έργου Olivares Vivos και τη σημασία της ένταξης στο REMOV. Το περιεχόμενο του Olivares Vivos συμπεριλήφθηκε επίσης σε διάφορα εργαστήρια του προγράμματός του «Recrea en Verde» (https://goo.gl/TAo3US), ένα από τα οποία (με τίτλο «Olivares Vivos») αφορούσε ειδικά το έργο, αν και το περιεχόμενο του LIFE διδάχθηκε και σε άλλα εργαστήρια, όπως «Το πετρέλαιό μας και η φύση του», «Βιοποικιλότητα και αρπακτικά πουλιά» ή «Μελισσοκομία». Τα εργαστήρια αυτά απευθύνονται σε οποιοδήποτε τμήμα του πληθυσμού το ζητήσει. Για το 2018 και το 2019, διοργανώθηκε ο διαγωνισμός «Ζωγράφισε τον ζωντανό σου ελαιώνα», ο οποίος απευθύνεται σε όλους τους μαθητές δημοτικών σχολείων στους 57 δήμους της REMOV. Έχει επίσης σχεδιαστεί μια πλακέτα ώστε οι διάφοροι δήμοι να μπορούν να δείξουν ότι είναι μέλη του Δικτύου Δήμων για τον ζωντανό ελαιώνα, η οποία τους παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας μνήμης REMOV. Πρόκειται για μια ημέρα στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 60 δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι, στην οποία συζητήθηκαν διάφορα θέματα σχετικά με την προστιθέμενη αξία του ελαιολάδου και στην οποία το Δίκτυο άνοιξε και σε άλλες επαρχίες της Ανδαλουσίας, με την προσχώρηση των Baza (Γρανάδα), Cabra (Κόρδοβα) και Cuevas del Becerro (Μάλαγα). Σε όλα αυτά προστέθηκε και ο διαγωνισμός διηγήματος «#QuédateEnElNido: οι ιστορίες της υπαίθρου και του ελαιώνα», ο οποίος διεξήχθη καθ’ όλη τη διάρκεια της άνοιξης του 2020 και στον οποίο συμμετείχαν μαθητές από όλη την Ισπανία. Απονεμήθηκε βραβείο και ανατέθηκε στην Diputación de Jaén η εκτύπωση ενός τόμου με τις νικητήριες ιστορίες.

E8.Γνωριμία με τον πολιτισμό του ελαιώνα. Βιωματικός τουρισμός σε ζωντανούς ελαιώνες

Πραγματοποιηθείσα δράση. Η δράση αυτή ξεκίνησε με προκαταρκτικές συναντήσεις μεταξύ του συντονιστή και των τεχνικών του έργου (DIPUJAEN και SEO) και των υπευθύνων τουρισμού του εταίρου DIPUJAEN, της Diputación de Jaén που είναι η διοίκηση με τη μεγαλύτερη γνώση και εμπειρία στον τουρισμό ελαιολάδου μέσω του προγράμματος Oleotur. Μετά από αυτές τις αρχικές συναντήσεις, πραγματοποιήθηκαν και άλλες συναντήσεις με τη συμμετοχή τεχνικών του έργου, τουριστικών πρακτόρων και τεχνικών του τμήματος τουρισμού του επαρχιακού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής του προγράμματος «Oleotur». Τα σημαντικότερα συμπεράσματα αυτής της προκαταρκτικής εργασίας ήταν, αφενός, ότι η βιοποικιλότητα του ελαιώνα δεν είχε συμπεριληφθεί σε κανένα τουριστικό πακέτο μέχρι σήμερα και ότι θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα για την προώθηση του τουρισμού ελαιολάδου. Ακολουθώντας αυτή τη γραμμή εργασίας, γίνονται εργασίες για τον σχεδιασμό ενός τουριστικού πακέτου με τίτλο «Ζωντανός ελαιώνας», του οποίου έχει ήδη εκδοθεί ένα πρώτο φυλλάδιο και το οποίο είχε προγραμματιστεί να δοκιμαστεί σε έναν από τους επιδεικτικούς ελαιώνες στις αρχές του 2019, αλλά έπρεπε να αναβληθεί λόγω της πανδημίας COVID-19. Έχουν προετοιμαστεί διάφορες δοκιμές νέων εμπειριών φυσικής κληρονομιάς για να καταστούν ελκυστικά αυτά τα τουριστικά πακέτα. Στην πρώτη αξιολογήθηκε η δραστηριότητα «Ελαιόλαδο των αστεριών», σε συνεργασία με την εταιρεία Astroandalus, η οποία συνδυάζει μια ηδονιστική γευσιγνωσία ελαιολάδου υψηλής ποιότητας, τη νυχτερινή ατμόσφαιρα του ελαιώνα και την αστρονομική παρατήρηση. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε έναν ελαιώνα επίδειξης και την παρακολούθησαν τεχνικοί του προγράμματος και εθελοντές, οι οποίοι εκτίμησαν πολύ την εμπειρία.

Ε9. Διάδοση των αποτελεσμάτων του έργου σε επιστημονικά συνέδρια και δημοσιεύσεις και σε τεχνικά σεμινάρια.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Συμμετοχή σε διάφορα συνέδρια, σεμινάρια και ημερίδες, όπου παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα που προέκυψαν. Δημοσιεύθηκαν επίσης επιστημονικά άρθρα σε διάφορες εκδόσεις.

Ε10. Σχεδιασμός διαδραστικών διαδρομών μέσω ηλεκτρονικών εφαρμογών.

Η δράση ολοκληρώθηκε. Εννέα διαδρομές μπορούν να εξερευνηθούν και να μεταφορτωθούν μέσω μιας φιλικής προς το χρήστη ιστοσελίδας, χωρίς την ανάγκη λήψης και εγκατάστασης μιας ειδικής εφαρμογής. Η σελίδα προσφέρει ένα μενού με πρόσβαση στις διαδρομές, την προβολή σε πραγματικό χρόνο ενός χάρτη που δείχνει τη θέση του χρήστη, τη διαδρομή και τα διάφορα σημεία ενδιαφέροντος κατά μήκος της διαδρομής. Κάνοντας κλικ στα σημεία ενδιαφέροντος, οι πληροφορίες παρουσιάζονται σε μορφή κειμένου και δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη να ακούσει την αφήγηση του κειμένου, με τη μορφή ηχητικού οδηγού (www.rutasolivaresvivos.com ).

Για τις τρεις πρώτες διαδρομές που σχεδιάστηκαν, επιλέχθηκαν οι επιδεικτικοί ελαιώνες Virgen de los Milagros και Cortijo Guadiana, αμφότεροι στη Jaén, και Finca La Torre, στη Μάλαγα. Αυτοί οι ελαιώνες επιλέχθηκαν όχι μόνο για τις φυσικές και γραφικές τους αξίες, αλλά και για την εγγύτητά τους σε μέρη τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως Jaén (Virgen de los Milagros), Úbeda και Baeza (Virgen de los Milagros και Cortijo Guadiana) και Antequera, Μάλαγα (Finca la Torre).

Στη συνέχεια, προστέθηκαν δρομολόγια προς Ardachel (Siles, Jaén), El Tobazo (Alcaudete, Jaén), El Puerto (Pegalajar, Jaén), Casa del Duque (Espejo, Κόρδοβα), Gascón (Marchena, Σεβίλλη) και La Tosquilla (Nueva Carteya, Κόρδοβα).

E11. Δικτυακός τόπος του έργου

Η δράση ολοκληρώθηκε. Ο δικτυακός τόπος του έργου είναι ενεργός και αποτελεί ουσιαστικό μέρος της επικοινωνιακής στρατηγικής του έργου. Ενημερώνεται τακτικά και η διάδοσή του υποστηρίζεται από τα κοινωνικά δίκτυα.

E12. Έκδοση του οδηγού Olivares Vivos.

Δράση ολοκληρώθηκε: Χρησιμοποιώντας όλες τις πληροφορίες που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του έργου, σχεδιάστηκε και δημοσιεύθηκε ένας οδηγός με σκοπό να απαντήσει στις κύριες ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους ελαιοπαραγωγούς σε σχέση με τη βιοποικιλότητα, το έργο LIFE Olivares Vivos και τη διαδικασία πιστοποίησης. Για το λόγο αυτό, ο οδηγός χωρίζεται σε διάφορες ενότητες, καθώς ορισμένοι από τους αγρότες θέλουν απλώς να μάθουν για τη βιοποικιλότητα, τις οικοσυστημικές υπηρεσίες και τον τρόπο αποκατάστασής τους. Άλλοι όμως θέλουν επίσης να πιστοποιήσουν την παραγωγή τους και να επωφεληθούν από τη βιοποικιλότητα και να ανακτήσουν προστιθέμενη αξία. Στο πρώτο μέρος του οδηγού, ο αγρότης μπορεί να μάθει γιατί γράφτηκε και δημοσιεύτηκε. Αλλά ίσως το πιο σημαντικό μέρος αυτής της ενότητας είναι ο ορισμός ορισμένων όρων. Εξηγείται τι είναι η βιοποικιλότητα, γιατί είναι σημαντικό να την προστατεύσουμε ή να την ανακτήσουμε και ποια είναι τα κύρια προβλήματα των παραδοσιακών ελαιώνων. Εξηγεί επίσης τι είναι η προστιθέμενη αξία.
Η δεύτερη ενότητα του οδηγού ασχολείται με τη βιοποικιλότητα στους ελαιώνες, εστιάζοντας στην καλλιέργεια αυτή. Περιγράφει την ποσότητα της πανίδας και της χλωρίδας που βρέθηκε στους επιδεικτικούς ελαιώνες κατά τη διάρκεια των μελετών που διεξήγαγε η Olivares Vivos. Επιπλέον, ο αγρότης μπορεί να μάθει τι καθορίζει αν υπάρχει περισσότερη ή λιγότερη βιοποικιλότητα στον ελαιώνα. Η τρίτη ενότητα είναι από τις πιο σημαντικές, καθώς περιγράφει το οικολογικό σύστημα που προτείνεται σε αυτό το νέο μοντέλο ελαιοκαλλιέργειας. Διαβάζοντάς το, οι αγρότες μπορούν να καταλάβουν τι πρέπει να κάνουν για να αποκαταστήσουν τη βιοποικιλότητα στα αγροτεμάχιά τους. Στο πρώτο μέρος, μπορούν να μάθουν πώς να διαχειρίζονται τη φυτοκάλυψη, γιατί είναι σημαντικό να τη διατηρούν (για να μειωθούν ορισμένα οικολογικά προβλήματα, όπως η διάβρωση) ή τι μπορούν να κάνουν για να τη βελτιώσουν. Το δεύτερο βήμα για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας είναι η αναβλάστηση μη παραγωγικών περιοχών, όπως οι όχθες ποταμών, τα ρέματα ή οι άκρες των δρόμων. Αυτό το μέρος του οδηγού εξηγεί ποιο φυτό πρέπει να χρησιμοποιηθεί (ανάλογα με το έδαφος, τη βιοκλιματική ζώνη ή το κλίμα του ώμου). Επιπλέον, ο οδηγός δίνει ορισμένες συμβουλές για τη βελτίωση της παρακολούθησης των φυτών. Τέλος, το τρίτο μέρος αυτής της ενότητας ασχολείται με το πώς μπορείτε να βοηθήσετε στην αύξηση του καταφυγίου της άγριας ζωής. Έτσι, με λίγα βήματα και πολλές φωτογραφίες, εξηγεί πώς και πού μπορείτε να εγκαταστήσετε φωλιές ή κουτιά νυχτερίδων ή πώς να κατασκευάσετε λίμνες. Η τέταρτη ενότητα εξηγεί πώς μπορείτε να μετατρέψετε τη βιοποικιλότητα σε κερδοφορία. Εξηγεί τις διάφορες τρέχουσες πιστοποιήσεις και πώς μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της κερδοφορίας των δασών μέσω της προστιθέμενης αξίας. Αλλά εξηγεί επίσης πώς να αποκτήσετε την πιστοποίηση Olivares Vivos ή μια προσέγγιση του κόστους της. Τέλος, το τελευταίο μέρος του οδηγού ασχολείται με τον τρόπο αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων της ανάκτησης της βιοποικιλότητας και των πιστοποιημένων ελαιολάδων Olivares Vivos. Το τμήμα αυτό εξηγεί τις διαφορές μεταξύ των καταναλωτών σε τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες κατά την αγορά ελαιολάδου. Επιπλέον, ο αγρότης μπορεί να βρει πολύ σύντομες περιλήψεις σχετικά με το πώς να αναπτύξει στρατηγικές διαδικτυακής προώθησης για να επιτύχει τους στόχους των πωλήσεών του. Ο οδηγός ολοκληρώνεται με ένα παράρτημα στο οποίο παρατίθενται τα διάφορα φυτά και οι σπόροι που χρησιμοποιήθηκαν από το πρόγραμμα LIFE Olivares Vivos για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας. Αυτά χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες (δέντρα, θάμνοι, σπόροι κ.λπ.) και ανάλογα με το πού πρέπει να φυτευτούν (δρόμοι, ποτάμια, ρέματα κ.λπ.). Ταξινομούνται επίσης ανάλογα με τη βιοκλιματική περιοχή, το ομβροκλίμα ή τον τύπο του εδάφους στο οποίο αναπτύσσεται το φυτό. Ο οδηγός είναι γραμμένος και δημοσιευμένος στα ισπανικά και στα αγγλικά και μπορείτε να τον συμβουλευτείτε στην ενότητα «Πηγές» του δικτυακού τόπου Olivares Vivos.

E13. Προώθηση του εμπορικού σήματος Olivares Vivos

Η δράση ολοκληρώθηκε. Πραγματοποιήθηκε προηγούμενη έρευνα σχετικά με την τεκμηρίωση και προηγούμενες εργασίες που σχετίζονται με τους στόχους αυτής της δράσης (βιοποικιλότητα, συμπεριφορά των καταναλωτών και επικοινωνία), η οποία επέτρεψε την ανάπτυξη της κατάστασης της τεχνολογίας και τον σχεδιασμό της εμπειρικής μελέτης σχετικά με τη συμπεριφορά των καταναλωτών και την εμπορία των ελαιολάδων Olivares Vivos που εξηγείται στη δράση Γ7. Η έκθεση σχετικά με τις βασικές πτυχές της συμπεριφοράς των καταναλωτών ελαιολάδου που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα θα είναι θεμελιώδης για τον καθορισμό της στρατηγικής προώθησης για τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα που παράγονται με το σήμα εγγύησης Olivares Vivos. Από την άλλη πλευρά, το σεμινάριο/εργαστήριο με εμπειρογνώμονες και ερευνητές για το περιβάλλον και τους ελαιώνες, που πραγματοποιήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2017, αποτέλεσε επίσης μια ευκαιρία για να ενημερωθούμε για τις εμπειρίες και να ανταλλάξουμε ιδέες σχετικά με τη στρατηγική επικοινωνίας που πραγματοποιούν οι εταιρείες γεωργικών προϊόντων διατροφής που επιδιώκουν να διαφοροποιήσουν το προϊόν τους με στρατηγικές που βασίζονται στις περιβαλλοντικές εξωτερικότητες. Στο πλαίσιο των πολυεθνικών μελετών, διεξήχθη μια πειραματική έρευνα με στόχο την αξιολόγηση του αντίκτυπου του εγγυητικού σήματος Olivares Vivos και της αξιολόγησής του από τους καταναλωτές. Για το σκοπό αυτό, δοκιμάστηκαν δύο πιθανά λογότυπα: το λογότυπο του έργου Olivares Vivos (OV1) και το νικητήριο λογότυπο του διαγωνισμού ιδεών που διοργανώθηκε για το γραφικό σχεδιασμό του εγγυητικού σήματος Olivares Vivos (OV2). Συντάχθηκε το «Εγχειρίδιο επικοινωνίας για την προώθηση του Olivares Vivos EVOO» και σχεδιάστηκε και παρήχθη διαφημιστικό υλικό. Πραγματοποιήθηκαν επίσης εργαστήρια μάρκετινγκ με τους εξαγωγείς EVOO και τους υπεύθυνους των σημείων πώλησης. Παράλληλα, διεξήχθη η διαδικασία για τη σύναψη σύμβασης εξωτερικής βοήθειας για την υποστήριξη της ανάπτυξης αυτής της δράσης. Τον Μάιο του 2019, στο πλαίσιο της έκθεσης Expoliva, παρουσιάστηκε η εικόνα του εγγυητικού σήματος Olivares Vivos. Ένα λογότυπο που σχεδιάστηκε από την CabelloxMure και αναπαριστά μια κουκουβάγια, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πτηνά αυτού του γεωργικού περιβάλλοντος. Τον ίδιο μήνα, πραγματοποιήθηκε επίσης το σεμινάριο «Στρατηγικές για την εμπορική αξιοποίηση του ελαιολάδου Olivares Vivos», στο οποίο συμμετείχαν ορισμένοι από τους ελαιοπαραγωγούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, καθώς και επαγγελματίες του τομέα, οι οποίοι συζήτησαν στρατηγικές για τη βελτίωση των πωλήσεων του πιστοποιημένου από το Olivares Vivos ελαιολάδου στο μέλλον. Μέχρι το τέλος του 2019, τα συμμετέχοντα εμφιαλωμένα ελαιόλαδα θα φέρουν την ετικέτα «Olivares Vivos», η οποία τα χαρακτηρίζει ως συμμετέχοντες στο έργο. Στόχος είναι να μετρηθεί ο αντίκτυπος της ετικέτας στους καταναλωτές. Για το λόγο αυτό, έχουν παραχθεί δύο τύποι αυτοκόλλητων ετικετών που προσαρμόζονται στις ανάγκες κάθε μάρκας, καθώς και μια ετικέτα ανάρτησης σε τέσσερις γλώσσες (ισπανικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά). Τα ελαιόλαδα που αναγνωρίστηκαν ως συμμετέχοντα στο Olivares Vivos παρουσιάστηκαν, για παράδειγμα, στο XXIV Ισπανικό και στο VII Ιβηρικό Συνέδριο Ορνιθολογίας, αλλά η μάρκα και τα EVOO επρόκειτο να παρουσιαστούν και να προβληθούν σε διάφορες εθνικές και διεθνείς εκθέσεις, κάτι που αναβλήθηκε λόγω της κατάστασης που προέκυψε από την πανδημία COVID-19. Τον Ιούνιο του 2020, η παρουσίαση της μάρκας Olivares Vivos και των συμμετεχόντων ελαιολάδων πραγματοποιήθηκε στην Aula Magna του Πανεπιστημίου του Jaén. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν όλοι οι εταίροι του έργου, καθώς και οι συμμετέχοντες ελαιοπαραγωγοί. Η εκδήλωση αποτέλεσε την έναρξη της διαφημιστικής καμπάνιας, κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα, η οποία διεξάγεται έκτοτε για τη δημοσιοποίηση της σφραγίδας και των ΕΒΟΟ από εξειδικευμένη εταιρεία. Προκειμένου να διαφημιστεί η σφραγίδα και να διαφοροποιηθεί στην αγορά από άλλες υπάρχουσες σφραγίδες, καταρτίστηκε ένα σχέδιο επικοινωνίας για το ελαιόλαδο Olivares Vivos. Στο σχέδιο αυτό καθορίστηκαν οι στόχοι επικοινωνίας, το κοινό-στόχος, το μήνυμα και οι ενέργειες επικοινωνίας που έπρεπε να πραγματοποιηθούν. Οι επικοινωνιακές δράσεις που πραγματοποιήθηκαν περιλάμβαναν τη δημιουργία της ιστοσελίδας Olivares Vivos EVOO, την παραγωγή διαφημιστικών σποτ και μίνι-βίντεο από τους ελαιώνες επίδειξης, την τοποθέτηση διαφημίσεων και αναφορών σε εξειδικευμένα περιοδικά, τη δημιουργία περιεχομένου και διαφημιστικών δράσεων στα κοινωνικά δίκτυα και την προώθηση του EVOO μέσω εκστρατειών ψηφιακού μάρκετινγκ. Λόγω της έκτακτης υγειονομικής ανάγκης που προκλήθηκε από το COVID-19, οι δράσεις ψηφιακού μάρκετινγκ και κοινωνικής δικτύωσης ήταν ιδιαίτερα σημαντικές. Από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Μάιο του 2021 πραγματοποιήθηκε έντονη δραστηριότητα ψηφιακής επικοινωνίας στο Instagram, το Facebook, το Twitter και το LinkedIn. Το περιεχόμενο που δημιουργήθηκε για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν πολύ ποικίλο (γενικά κομμάτια για την προώθηση της ετικέτας Olivares Vivos, ημέρες «D» που σχετίζονται με το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα, προβολή κάθε μάρκας, μαρτυρίες από ελαιοπαραγωγούς που συμμετέχουν στο έργο, μίνι-βίντεο από τους επιδεικτικούς ελαιώνες, κομμάτια για τα ζωικά και φυτικά είδη που βρέθηκαν σε κάθε ελαιώνα, κομμάτια για την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τη σημασία της διατήρησης της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος, κ.λπ.) Μεταξύ των σημαντικότερων δράσεων επικοινωνίας ήταν η εκστρατεία επικοινωνίας με φορείς επιρροής που πραγματοποιήθηκε κατά την τελευταία φάση του έργου. Ο κύριος στόχος αυτής της εκστρατείας ήταν να βελτιωθεί η αναγνωρισιμότητα του εμπορικού σήματος Olivares Vivos στα κοινωνικά δίκτυα (κυρίως στο Instagram) μέσω της πραγματοποίησης δράσεων επικοινωνίας με influencers. Όλοι οι influencers συνεργάστηκαν αφιλοκερδώς με αυτή την πρωτοβουλία, η οποία οδήγησε σε εκτιμώμενη εξοικονόμηση 28.000 ευρώ. Συνολικά, συμμετείχαν 20 influencers, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες: macro-influencers με ελάχιστο αριθμό followers 40.000 και micro-influencers, με αριθμό followers μεταξύ 2.000 και 25.000, αλλά με πολύ θετικά ποσοστά εμπλοκής. Και οι δύο έλαβαν: ένα μπουκάλι Olivares Vivos EVOO με τη σφραγίδα και την ετικέτα Olivares Vivos, συσκευασμένο σε χαρτί κραφτ, σχοινί κάνναβης και ροκανίδια για τη γέμιση, ακολουθώντας έναν φυσικό και βιώσιμο σχεδιασμό- ένα φυλλάδιο με βασικές πληροφορίες για το Olivares Vivos για να μοιραστούν με τους οπαδούς τους- και μια εξατομικευμένη, χειρόγραφη ευχαριστήρια κάρτα. Οι influencers προώθησαν την Olivares Vivos στα δίκτυά τους, τα περισσότερα από τα οποία αποτελούνταν από 24ωρες ιστορίες. Επιπλέον, σε ορισμένες συγκεκριμένες περιπτώσεις, αναρτήθηκε ένα βίντεο στο Feed (Instagram) ή στο TikTok. Εκτός από αυτές τις συνεργασίες, ορισμένοι influencers (συνολικά 12, 6 macro-influencers και 6 micro-influencers) συμφώνησαν να πάρουν συνέντευξη για την αντίληψή τους σχετικά με το έργο και τη στρατηγική επικοινωνίας που χρησιμοποιήθηκε. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν περιλαμβάνουν, αφενός, μια πολύ θετική αξιολόγηση του έργου, καθώς και του σχεδιασμού, της επωνυμίας και της συσκευασίας που χρησιμοποιήθηκαν. Από την άλλη πλευρά, προτείνουν επίσης την ανάγκη ευαισθητοποίησης για τη σημασία της βιοποικιλότητας για τη διατήρηση του περιβάλλοντος και της υγείας του πλανήτη, λόγω της έλλειψης γνώσεων που εντοπίζουν στους οπαδούς τους. Για το σκοπό αυτό, προτείνουν τη χρήση οπτικού περιεχομένου, με εικόνες που δείχνουν τις επιπτώσεις της απώλειας της βιοποικιλότητας και τα οφέλη από τη διατήρησή της.

F1. Διαχείριση έργου

Η δράση ολοκληρώθηκε.

Μετά την υπογραφή της συμφωνίας επιχορήγησης, το έργο επανεξετάστηκε σε βάθος και οι πιο σημαντικές δράσεις και ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός κοινοποιήθηκαν σε όλους τους εταίρους. Επεξεργάστηκαν επίσης οι συμφωνίες μεταξύ των εταίρων και οι συμφωνίες συγχρηματοδότησης με τις Patrimonio Comunal Olivarero και Interprofesional.

Ένα οργανόγραμμα για τη διαχείριση αυτού του έργου LIFE καταρτίστηκε και εγκρίθηκε από όλους τους εταίρους στη δεύτερη συνάντηση συντονισμού.

Πραγματοποιήθηκαν πολυάριθμες συνεδριάσεις συντονισμού. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν επτά γενικές συναντήσεις και περισσότερες από πενήντα συναντήσεις μεταξύ SEO, UJA-E και EEZA, μεταξύ SEO, UJA-E και UJA-M και διμερείς συναντήσεις μεταξύ SEO και των άλλων εταίρων. Πραγματοποιήθηκαν επίσης συναντήσεις με τους συγχρηματοδότες, συμπεριλαμβανομένης της παράδοσης έκθεσης σχετικά με την εξέλιξη του έργου, η οποία παρουσιάστηκε στις 12/01/18 στα γραφεία της Διεπαγγελματικής και εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από το διοικητικό της συμβούλιο.

Τον Απρίλιο του 2016, τον Ιούνιο του 2017, τον Φεβρουάριο του 2019, τον Απρίλιο του 2020 και τον Μάιο του 2021, η ομάδα παρακολούθησης (NEEMO) διοργάνωσε επισκέψεις (τον Ιούνιο του 2018, συνοδευόμενη από τον τεχνικό της EASME), και ελήφθησαν οκτώ ανακοινώσεις αξιολόγησης από την EASME. Όσον αφορά τις αξιολογήσεις και τις επιστολές, οι πληροφορίες που περιείχαν μοιράστηκαν αμέσως με τους εταίρους και τους συγχρηματοδότες, αναλύοντας το περιεχόμενό τους και καθορίζοντας τα κατάλληλα μέτρα σύμφωνα με τις οδηγίες τους.

Στη συνέχεια, η κήρυξη της κατάστασης συναγερμού από το covid-19, οι περιορισμοί στην κινητικότητα και η απαγόρευση των δημόσιων εκδηλώσεων κατέστησαν αναγκαίο να ζητηθεί παράταση λόγω των συνεπειών για ορισμένες δράσεις. Οι δράσεις που επηρεάστηκαν άμεσα ήταν οι E3, C7, D3, E13 και E8. Επιπλέον, κατά την επίσκεψη της ομάδας παρακολούθησης τον Απρίλιο του 2020, προτάθηκε ήδη η παράταση της συλλογής δεδομένων της δράσης D1 έως τον Σεπτέμβριο για τη βελτίωση των πληροφοριών σχετικά με τους επικονιαστές και τις σχετικές οικοσυστημικές υπηρεσίες. Τελικά, ζητήθηκε παράταση 8 μηνών και έγινε δεκτή από την EASME στις 26 Αυγούστου 2020.

F2. Παρακολούθηση και αξιολόγηση του έργου. Δείκτες και παρακολούθηση

Η δράση ολοκληρώθηκε. Με τη συμμετοχή όλων των εταίρων, καθορίστηκαν δείκτες προόδου για κάθε δράση. Καθορίστηκε η ημερομηνία επανεξέτασης κάθε δείκτη και, εάν ήταν απαραίτητο, η πρόβλεψη των αποτελεσμάτων. Το καθιερωμένο σύστημα δεικτών και το χρονοδιάγραμμα αναθεώρησης επέτρεψαν την επίτευξη των στόχων της δράσης αυτής. Επιπλέον, η παρακολούθηση αυτών των δεικτών επέτρεψε την επικαιροποίηση των αποτελεσμάτων του έργου και ήταν πολύ χρήσιμη για τη στρατηγική επικοινωνίας.

F3. Οικονομικός έλεγχος

Η δράση ολοκληρώθηκε. Ο δημοσιονομικός έλεγχος του έργου διενεργήθηκε με εξωτερική βοήθεια. Πραγματοποιήθηκε μερικός έλεγχος κατά την ενδιάμεση έκθεση και πλήρης έλεγχος στο τέλος του πέμπτου έτους.

F4. Σχέδιο μετά το LIFE

Η δράση ολοκληρώθηκε. Εκπονήθηκε σχέδιο post-LIFE, στα ισπανικά και στα αγγλικά, το οποίο περιγράφει και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο, μετά το τέλος του έργου, θα συνεχιστεί η διάδοση των αποτελεσμάτων. Επιπλέον, για να μπορέσει η εμπειρία αυτή να αναπαραχθεί σε άλλα εδαφικά, αγρονομικά και κοινωνικά πλαίσια, δόθηκαν συγκεκριμένες υποδείξεις για τον τρόπο ένταξης στο Olivares Vivos και τέθηκαν οι βάσεις για ενεργές εκστρατείες ένταξης στο πρόγραμμα σε όλη την Ανδαλουσία και σε άλλες χώρες παραγωγής (Πορτογαλία, Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία). Η ραχοκοκαλιά του σχεδίου μετά το LIFE θα είναι η δημιουργία ενός φορέα εδαφικής διαχείρισης που θα αποτελείται από τους εταίρους του προγράμματος και τους ιδιοκτήτες/διαχειριστές των πιλοτικών ελαιώνων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

F5. Δικτύωση με άλλα έργα LIFE και έργα διατήρησης ελαιώνων

Η δράση ολοκληρώθηκε. Το έργο αυτό ξεκίνησε με την αναζήτηση έργων ή πρωτοβουλιών που σχετίζονται με τους στόχους του LIFE Olivares Vivos. Στόχος ήταν να εντοπιστούν έργα των οποίων τα αποτελέσματα ή τα διδάγματα θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα για τη βελτιστοποίηση των δράσεων του έργου, ή η δυνατότητα δημιουργίας συνεργειών για την αύξηση της επιδεικτικής τους αξίας και της δυνατότητας αναπαραγωγής τους. Εντοπίστηκαν αρκετά έργα LIFE, ήδη ολοκληρωμένα ή εν εξελίξει, με τα οποία δημιουργήθηκαν δεσμοί υπό αυτή την έννοια. Επίσης, με έργα του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Τα αποτελέσματα και τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τα έργα αυτά, καθώς και οι μεθοδολογικές τους προσεγγίσεις, αποτελούν σημείο αναφοράς για τη σύγκριση των αποτελεσμάτων, τη βελτίωση της επιδεικτικής αξίας του παρόντος έργου και τη βελτιστοποίηση της προσέγγισης και της ανάπτυξης των προπαρασκευαστικών δράσεων και των δράσεων διατήρησης.

F6.Δημιουργία και συντονισμός μιας επιτροπής συμμετοχής και παρακολούθησης του έργου.

Η δράση ολοκληρώθηκε.

Η επιτροπή συμμετοχής και παρακολούθησης του έργου συστάθηκε τον Απρίλιο του 2016. Οι εταίροι και οι συγχρηματοδότες του έργου εκπροσωπούνται στην επιτροπή με έναν εκπρόσωπο ο καθένας. Ο συντονιστής εταίρος έχει τρεις εκπροσώπους: τον διαχειριστή του έργου, τον τεχνικό συντονιστή και τον τεχνικό που είναι υπεύθυνος για την υλοποίηση της παρούσας δράσης και για την παρακολούθηση και αξιολόγηση του έργου F2, ο οποίος εκτελεί και χρέη γραμματέα της επιτροπής.

Η παρουσία των συγχρηματοδοτών ήταν ιδιαίτερα σημαντική, πέραν της οικονομικής συμμετοχής τους στο έργο. Πρόκειται για δύο οργανώσεις με ισχυρούς δεσμούς με τον ελαιώνα, με μεγάλη επιρροή στον τομέα και με σημαντικούς πόρους επικοινωνίας και διάδοσης. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διάδοση του έργου για την αναπαραγωγή του.

Η Fundación Patrimonio Comunal Olivarero είναι ένας ιδιωτικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός που συνεργάζεται με τις αρχές για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τους κανονισμούς του τομέα, συμβάλλει στην προώθηση και διάδοση των ιδιοτήτων του ελαιολάδου, παράγει πολυάριθμες δημοσιεύσεις και προωθεί την έρευνα.

Η Interprofesional del aceite de oliva español είναι μια διεπαγγελματική οργάνωση του αγροδιατροφικού τομέα, η οποία αποτελείται από όλες τις ομάδες που εμπλέκονται στην παραγωγή και εμπορία του ελαιολάδου: αγρότες, ελαιοτριβεία, διανομείς, διυλιστήρια, εταιρείες εμφιάλωσης, εξαγωγείς κ.λπ.

Η πρώτη συνάντηση πραγματοποιήθηκε στις 20 Απριλίου 2016, ταυτόχρονα με την επίσημη παρουσίαση του έργου στα μέσα ενημέρωσης. Από τη δεύτερη συνάντηση, που πραγματοποιήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2016, οι εκπρόσωποι των 20 επιδεικτικών ελαιώνων που συμμετέχουν στο έργο έγιναν μέλη της επιτροπής. Η τρίτη συνεδρίαση της επιτροπής πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιουνίου 2017, ενώ η τέταρτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2017. Η πέμπτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2018, ενώ η έκτη συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2019 και η έβδομη τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2020. Οι συνεδριάσεις χρησίμευσαν για τη συζήτηση της κατάστασης και της εξέλιξης του έργου.